| | Kėngė tė Gejrgj Fishtės | |
| | Autori | Mesazh |
---|
Lami Admin
Numri i postimeve : 312 Registration date : 17/02/2007
| Titulli: Kėngė tė Gejrgj Fishtės Thu Mar 08, 2007 11:26 pm | |
| Kėnga e Parė (Cubat)
Gjendja historike e vjetit 1858 dhe plani i poemit. Turqija nisė tė ligėshtohet. Popujt e Ballkanit i dalin doret. Shqiptarėt zgjohen: mendojnė edhe ata tė fitojnė lirinė. Ndeshen me nji anmik tjetėr. Knjaz Nikolla i Malit tė Zi synon tė shtijė nė dorė pjesėn veriore tė Shqipnisė, i nxitun dhe i mėsuem nga Cari i Rusisė. Ky i shkruen nji letėr tanė dredhģ e pėrkėdhelje Krajl Nikollės: i premton bukė e fishekė, mjaft qė mos ta ląjė Turkun tė qetė. Letrėn ia ep lajmėtarit (kasnecit) tė vet, i cili mbas nji udhėtimi tė gjatė, kapet nė Cetinė, ku edhe dorėzon shkresėn. Knjazi e kėndon me vėmendje. Menjiherė ēon e thėrret serdarin e Vasoviē-it, Vulo Radoviē-in. Mbasi e merr me tė mirė e ngarkon tė formojė nji ēetė cubash dhe me ta tė biejė nė Vraninė, pėr me plaēkitė e pėr me vrą.
C U B A T
Ndihmņ, Zot, si m'kč ndihmue! Pesėqind vjet kishin kalue Ēėse tė buk'rėn ketė Shqipni Turku e mbate nė robnģ, krejt tu' e lą t'mjerėn nė gjak, (5)
frymėn tue ia xanun njak, e as tu' e lanė, jo, dritė me pą: kurr tė keqen pa ia dą: rrihe e mos e lčn me kją: me iu dhimbtė, po, minit n' murė, (10)
me iu dhimbtė gjarpnit nėn gurė! Veē si 'i dčm, vu n'lavėr spari, qi, ka' e vret zgjedha e kulari kah nuk bąn m'e thekė strumb'llari, s'ndigjon me tėrhjekun m'pluer: (15)
e tue dhanė kryq e tėrthuer, tu' i dhanė bulkut shum mėrzģ, me u vu s' ryset pėr hullģ e as me shoq ai pendė me shkue: kėshtu Shqiptarėt, tė cilt mėsue (20)
s'din' me ndejė rob nėn zgjedhė t'huej, pagė e t'dheta me i lą kujė: por tė lirė me shkue ata motin, veē mbi vedi tue njohtė Zotin, e as kurrkujė n' kėto troje t' veta (25)
mos me i bą kurr tungjatjeta, n'braz me Turk kurr nuk kanė rą e as kurr pushkėn s' ia kanė dą; por t'janė grģ me tč e t'janė vrą, si me kenė tu' u vrą me Shkją (30)
E prandej si pat fillue Turkut Ora m' iu ligėshtue, e nisė pat m' iu thy' atij hovi, m' qafė pėrditė tu' i mbetė Moskovi: e ato fiset e Ballkanit, (35)
zunė me i dalė dore Sulltanit, nisė Shqiptarėt kanė me u mendue, si Shqipninė me e skapullue zgjedhet t' Turkut : qi si motit n' ato kohėt e Gjergj Kastriotit, (40)
krejtė e lirė kjo t'ishte, e askujė n'daē t'jetė Krajl a Mbret i huej, me i bą kurr mą tungjatjeta, kurr me i lą mą pagė e t'dheta: edhe Flamuri i Shqipnisė, (45)
si fletė Engj'lli t'Perėndisė, si ajo flaka e rr'fesė zhgjetare, me u suvalė prap n'tokė shqiptare. Kur qe ai Knjazi i Malit t'Zi, Knjaz Nikolla, 'i gėrxhelģ: (50)
gėrxhelģ, por belaēģ: na dyndė top, na dyndė ushtrģ edhe del e bjen n'Shqipnģ, pėr me shtrue kėto bjeshkė e vėrrģ, shka merr Drinin pėr s'tė gjatit (55)
der' n' Kalą tė Rozafatit, ku ai me ngulė do' "trobojnicėn", do' m' ia vu Shkodrės "kapicėn": me bą Shkodrėn Karadak, mbasi 'i herė ta kisht' lą n'gjak! (60)
Ka ndejė Turku e kėqyrė haru, pika-pika lotėt tu'i shkue, kah s'ka Shkjaut si me i qindrue; se Moskovi e ka rrethue: ka Stambollėn muhasere! (65)
Bąjnė shtatė Krajlat muzhavere Shoq me shoq, tue shartue zģ -si ata e zeza m'i pastė mb'lue!- pėr tė buk'rėn kėtė Shqipnģ, si m'ia lėshue n'dorė Malit t'Zģ. (70)
M'kambė Shqiptarėt atėherė t'janė ēue. Sa mirė n'armė na janė shtėrngue! T'fortė kanė lidhė nji besė tė Zotit, si tė Parėt ua lidhshin motit n'ato kohė t'Gjergj Kastriotit: (75)
me 'i kambė mbathė e tjetrėn zbathė, gjanė e gjallė pa grazhd mbyllė n'vathė, diku ngranė, diku pa ngranė, harrue grue, motėr e nanė, sy'n agzot, zemrėn barot, (80)
e si ai plajmi me furģ, t'kanė rrą ndesh Malit tė Zģ, pėr t'gjatė t'Cemit n'atė kufģ, ku edhe trimat t'janė pėrlą: t'janė pėrlą Shqiptarė e Shkją, (85)
ballė pėr ballė ata tu'u vrą, fyt-a-fyt, ofshč! tu' u prč: tue mbetė shakull pėrmbi dhč, mish pėr shpez e kaēubeta, gjithku kje ajo pika e djalit, (90)
gjithku kjenė sokola malit, pa kją m'ta as nanat e shkreta. Veē se, po, me parzme t'veta Aty Shkjaut sulmin kanė thye. Mbasi Shkjaut sulmin kanė thye, (95)
bąjnė kuvend Shqiptarėt n'mjet vetit e 'i fjalė t'madhe ēuekan Mbretit: se jo veē qi Knjaz Nikollės nuk i lajnė kurr pagė e t'dheta, porsč as Mbretit tė Stambollės (100)
s'duen me i bą mą tungjatjeta, e se dore duen me i dalė: se Shqipninė nuk po e kisht' falė Perėndia pėr ēerkez, Turq, manovė, likurazez; (105)
por pėr do sokola mali, qi "Shqiptarė" bota po i quete, pėr ta gėzue kėta djalė mbas djali, der' qi jeta mos t'u shuete. Turku fjalėn e ka ndģ': (110)
se ē'asht mbushė ai me mėnģ! Se edhe lėshue ē'ka mbi Shqipnģ, gjallė Shqiptarėt ai me i pėrpģ! Por Shqiptari gjallė s'pėrpihej, e as me u shkelė, besą, s'po lihej, (115)
kur po i mbushej mendja e vet, pėr Shqipnģ me bą gajret, n' dashtė ta mėsyjnė Krajl edhe Mbret. Edhe kėshtu t'janė kapėrthye grykė pėr grykė Turq e Shqiptarė, (120)
pa dhimbė krenash tue u thye si me thye kunguj npėr arė. T'iu dha zjarm atėherė Ballkanit, Shkjau: kah drote se Shqipnia Nji herė shkėputė dore s' Sulltanit, (125)
mą s'do t'bite n'kthetra t'tija, si atij hangėr ia kisht' palla: merr e mėsynė m'Turk fulikare, e si derrat me ēakalla t'janė mbėrthye, t'janė kapėrthye: (130)
haju, ngaju, ēaju, vraju, m' pushkė e m'top gjueju batare, gjaku rrėmbč npėr rrahe e qare, e npėr fusha e npėr gajusha, der'qi s'mbramit, n'p'r' atė zhumhłr, (135)
zgjedhė s' Turkut pėshtoi Shqipnia e duel m'veti si dikłr: si premtue kisht'Perėndija; por si dashtė, besą, lum vėllau, s'do t'kisht' pasė as Turku, as Shkjau. (140)
Se s'ka dashtė Turku lirģ, ma merr mendja; veē un s'dij Knjaz Nikollės kah gjith kjo zemėr ardhė i paska, qi nėn themėr rob Shqiptarėt po don me i shtrue, (145)
edhe atė tokė ai me pushtue, pėr tė cilėn vetoi motit shpata rr'fč e 'i Gjergj Kastriotit? E qi s'paska dert aspak, se Shqipnģ dhe Karadak (150)
krejt me atė punė po i ląte n'gjak? Zemra i ardhka prej Moskovit! N'Petrograd Cari i Moskovit Nji bč t'madhe po e kisht' bą: m' e ndie plak e kalamą: (155)
se ai natė t'madhe s'do t'kremtote, se ai kumbarė as krushk s'do t'shkote: gostė as darsėm nuk do t'ngrifte, s'do t'u late as s'do t'u krifte, as s'do t'dilte n'log t'kuvendit, (160)
pėr pa i hi Stambollės pėrmbrendit, pėr pa kėcye mbi post tė Mbretit, me u bą zot i tokės e i detit; edhe Europės tregun m'ia prč, mos m'e lanė me shitė, me blč, (165)
mos m'e lanė me ēilė kund punė; por me bą qi ajo pėrdhunė, pėr me ēue 'i grimė bukė te shpija, rob tė ngelte n'kthetrat t'tija, n'ato kthetra me gjak zhye, (170)
mėsue gjithmonė n'gją t'huej me gėrrye! Por, pse ishte 'i skile e vjetėr, si pėr fjalė ashtu pėr letėr, mos m'iu gjetė kund nji shoq tjetėr, ai po e dite mirė e hollė, (175)
se isht' do punė me hi n'Stambollė: se isht'do punė Turkun me e thye, pa sharrue vetė mbrendė me krye. Prandej xčn ai me trillue, m'shpinė Shkjeninė Turkut m'ia lėshue: (180)
m'ia lėshue m' shpinė Shkjetė e Ballkanit, qi me i qitė kėta punė Sulltanit; me i qitė punė kėta 'i herė mą para me trazime e punė t'pambara, e mandej vetė prej Rusiet, (185)
si harusha prej pusiet, me i rą Turkut fulikare, m'zhbģ n'vend, m' e qitun fare; pėr pa bą me mend pleqnģ, se me atė punė botėn unjģ (190)
mujte ndoshta, m' e pėshtjellė n'zģ Kur ketė punė e ka pleqnue, ka marrė trimi e n'odė ka shkue, ka ndejė n'tryezė e asht vu me shkrue, me u shkrue miqve kah Serbia, (195)
kah Zagrebi e kah Sofia me lidhė besėn shkaf asht Shkją, mbi Budin, m'ēanak-kalą, edhe tok kėta ndėrmjet vetit mos m'ia dą tė keqen Mbretit; (200)
por m'e nxitė, por m'e mėrzitė, m'iu vardisė si 'i ditė pėr ditė, herė pėr shtek, herė pėr kufģ, tash me peng tash me pleqnģ, por gjithmonė, po, pa kanu, (205)
veē si t'mujnė n'teposhtė m'e vu. Mbasandej, ky zogu i Shkinės, merr e i shkruen Knjazit t'Cetinės, merr e 'i letėr, ia angllatisė, me dredhģ tue ia qindisė: (210)
Ti, qi jč qaj Knjaz Nikolla, falmėshėndet Cari i Rusisė, se zą t'madh pėr ty kam ndie qi jč trim e gėrxhelģ, qi jč burrė e kuvendtąr, (215)
me ta drashtė hijen anmiku, por, me gjasė, kjo fjalė s'isht' gją; pse qe ti m'atė rrasė Cetine mė kč ndejė me 'i gjysmė opinge, e jč bą, po, gazi i dheut, (220)
tue mėrzitė miq e kumbarė, veē e pėr bukė thatė nė gojė. Mje sa Turku, pėrbri tejet, dredhun ēallmėn m'vetull t'synit, derdhė shallvarėt ai pala-pala, (225)
rrin e ban kokrrėn e pallės, e as m'e pą ti s'mund ta shofish pėrmbas kodrės sė pilafit Po a thue, t'la ty kamba e dora, ase ngjitė jč ndoshta n'rrogė, (230)
jo se hi kč bulk n' e huejėn, qi s'po ndihesh kund pėr s'gjalli? Mo', bre burrė, se nuk ka hije Urtė me ndejė Cubi i Cetinės, edhe n'shpģ me e shkuem ai motin, (235)
tue u ndeshė npėr furka t'gravet!.. Po a s'ta mbushė synin Shqipnia, me ato male tė madhnueshme, me ato fusha tė blerueshme, qi kurrkund s'jč kah orvate, (240)
me ia shkye 'i skundillė pėr veti?.. M' tč, krah-thatė, e mos rri fjetun! Pse pa luejtė ti kambė e dorė, s't' ndihmon Zot as i Shėn Nikollė: Por ti luej, nafaka luej, (245)
ka pasė thanė ai burri i huej; sa pėr bukė e pėr fyshekė, piqu n'mue, se t'i qes vetė; edhe kėsulėn včne n'sy, se tė nget Mbreti i Stambollės: (250)
nuk ta lą me t'prekė me pupėl - Letrėn kėshtu Cari e ka shkrue, edhe mirė e ka palue, e e ka mbyllė me dyllė tė zi; ia ka dhanė kasnecit t'rģ, (255)
me ia ēue Knjazit n'Mal t'Zģ. Letrėn n'gjģ ka qitė kasneci, ka thekė kambėt ai sa mund heci: ka lanė mbrapa fushė e zalle kapėrcye ka bjeshkė e male, (260)
edhe dalė ka lum e shč: ka shtegtue pėr ujė e dhč, der'qi'i ditė, tue marrun dielli, nė Cetinė ka behė ai filli: shtjerrė opangat, grisun setrėn; (265)
Knjazit n'dorė ku ka dhanė letrėn, me dyllė Cari si e kisht' mbshilė. Ka marrė Knjazi edh' e ka ēilė, e ka ēilė edh' e ka kėndue, tri herė rresht ai e ka kėndue, (220)
tri dit rresht edh' e ąsht mendue; mbasandej ai fjalė ka ēue njatij Vulo Radoviēit, kėrkserdarit t'Vasoviēit, qi me dalė me rą n'Cetinė, (225)
pa kėqyrė shteg, pa kėqyrun stinė: me flut'rue si gjeraqinė, pėr me u pjekė me "Gospodarin". Njeky Vuloja Serdari Kisht' pasė kenė nji trim i ēartun: (280)
m'e pasė randė toka m'e bartun. Pa tč prč kund s'ishte marrė, pa fjalė t'tij ngarkue s'ishte marrė, pague s'ishte varrė as gjak, s'kishte vu nuse duvak, (285)
as s'isht' dą gjyqė a pleqnģ. Pse edhe Turku i Malit t'Zģ po e kisht' pasė shqipe mbi kry', mos m'e lanė me pą me sy. -Se edhe 'i punė, ky zogu i Shkinės, (290)
po e kisht' bą m'atė udhė t'Cetinės. Paska marrė e shi nė rrugė Pėr tėrthuer shtrika nji stugė, edhe i ēueka fjalė tėrthores, qi shka ąsht Turk i Cernagores, (295)
mos me mujtė m'e shkapėrcye, pėr pa lą 'i dukat pėr krye - Bre! kish' kenė edhe 'i farė burri, larg e larg me i dajtun turri. Fėtyra e tij porsi duhia, (300)
syni i tij, tanė zjarm e shkėndia; vet'llat trashė ngčrthye kuląr, porsi lesh derrit bugąr; vesh e m'vesh dega e mustakut, si dy korba lidhė pėr lakut; (305)
edhe i mbrrijte kryet nė trą: burrė i atillė me sy me u pą. Veshė e mbathė e m'armė shtėrngue, kishe thanė se ąsht lč drangue. Se kėtč Knjazi fort e dote, (310)
fort e dote edhe e ndigjote; pse edhe i urtė ai kishte ndodhė, me ia prč mendja fort hollė. Prandej Knjazi i ēueka fjalė Nė Cetinė pėr ngut me dalė. (315)
Edhe Vulja bjen n'Cetinė, pa kėqyrė shteg, pa kėqyrun stinė, tue flut'rue si gjeraēinė. N'atė Cetinė kur Vulja zbriti, atč Knjazi mirė e priti, (320)
mirė e priti e n'odė e qiti, i qiti duhan e kafe, edhe nisi kėshtu t'bajė llafe: - Ku jč, Vulo, eh kopilane! Se ti ujk, po, né na u banč, (325)
ke s'po duke kah Cetina, ku kč miq e probatina, qi s'tė ndėrrojnė me sy tė ballit? Po, a kč mujtė? a kč farė hallit? Si po t'shkon n'Vasoviq moti? (330)
Pėr jetė tande ! si do' Zoti, merr e i thotė Vulo Serdari; pse sivjet, lum "Gospodari", nuk ka pasė toka valigė, e ka ardhė nji kohė e ligė, (335)
sa nuk dij si ka m'iu bą, pėr me pėshtue do rob e gją, pse edhe buka asht tue na ląnė. Hajt, eh qč'! Knjazi i ka thanė. Se s'po gjenė cubi me ngranė. (340)
Se s'po gjenė skyfteri mish. Se ti e nxjerrė korėn dy fish!. Mjaft t'i biesh ndo'i vendit prč, se po e ban me lopė e qč, sa me mbajtė njerztė e kujrisė, (345)
jo se mą gjindėn e shpisė. A din shka, Vulo Serdari, ndiej shka t'thotė ty "Gospodari": pėshtilli bashkė nja disa cuba: t' idhtė si gjarpni ndėr kaēuba, (350)
t'lehtė e t'shpejtė si gjeraēina: edhe lėshoj ti kah Vranina, pėr me vrą ata e pėr me prč, pėr me djegun gur e dhč, mbrendė tue vjedhė e tue plaēkitė, (355)
tue grabitė e tue robitė, n'daē me natė e n'daē me ditė; se un prandej tė kam ēue fjalė, der' n'Cetinė nji herė me dalė, pse dishka mue tash m'ka kėcye, (360)
prap me Turk me u kapėrthye: prap me Turk, po, na me u vrą. Pse edhe as hije, thom, nuk ką, urtė ma ndejun Turk e Shkją. E kėshtu, tue ligjėrue, (365)
krye mė krye tue bisedue, hollė e gjatė e ka qortue, si me u sjellė e si me u mprue, pėr m'e lą Vraninėn n'gjak. E si vesht janė marrė me fjalė, (370)
Knjazi n'bukė atč e ka ndalė, edhe falė i ka do pare; e i ka falė nji "xheverdare", krejt n'argjand kondakun ngrģ, mos m'e gjetė shoqja n'Mal t'Zi: (375)
m'e drashtė vjerrun nė sėrgjģ, jo mą n'krah tė nji luftarit, jo mą n'krah t'Vulo Serdarit, qi isht' me brč hekur me dhambė! Atėherė Vulja ąsht ēue nė kambė: (380)
ka bą Knjazit "tungjatjeta", edh' ąsht nisė malit pėrpjeta, udhės me mend ai tue pėrblue, si Vraninėn me shkretnue, Knjazi ashtu si e kisht' qortue. (385)
Edituar pėr herė tė fundit nga nė Thu Mar 08, 2007 11:39 pm, edituar 2 herė gjithsej | |
| | | Lami Admin
Numri i postimeve : 312 Registration date : 17/02/2007
| Titulli: Re: Kėngė tė Gejrgj Fishtės Thu Mar 08, 2007 11:27 pm | |
| por s' din Shkjau me mbajtė miq'sķ ! Aman, Zot, kur duel Serdari, se ē' kje ndezė Vranina zhari ! Aman, Zot, kur mbėrrini Pera, se shum krisi atėbotė potera ! 395 Por kur rįnė Shkjetė e Vraninės Shum u krisi plumbja shpinės ! Porsi shé qi m' nji natė gjamet Rritet turr e del prej amet Tue ushtue e tue shkumbue, 400 shkapėrderdhet npėr zallina, ashtu u derdh Shkjau te Vranina, n' valė Shqiptarėt krejt tue i pėrshi. S' lufton ndryshe' e rrebtė kulshedra e me dhambė edhe me kthetra, 405 zjarm e surfull tue flakrue, kur drangojt ta kenė rrethue; si i qindron sot Shkjaut Shqiptari pėr dhé t' ambėl qi i la i Pari: kambė pėr kambė tue qitė padį, 410 tue korrė krena nepėr Shkjį. U janė ndezun flakė breshanat, u kullojnė gjak n' dorė taganat, e u kullon gjak edhe zemra, veē se vendit s' u lot themra. 415 Por ē' dobķ: dielli tue lé isht' tue lé m'atė ditė pėr Shkjé ! I ranė ndore Shkjaut t' tėrbuem Tridhetė t' vramė e dhetė t' shituem !... O ata t' lumtė, qi dhane jetėn, 420 o ata t' lumtė, qi shkrine vehten, qi pėr Mbret e vend tė Parėve, qi pėr erz e nderė t' Shqiptarėve derdhėn gjakun tue luftue, porsi t' Parėt u pa'n punue ! 425 Lehtė u kjoftė mbi vorr ledina, butė u kjoshin moti e stina, ak'lli, bora e serotina : e der' t' kėndoje n' mal ndo'i Zanė, e der' t' ketė n' detė ujė e ranė, 430 der' sa t' shndėrisin djellė e hanė, ata kurr mos u harrojshin, n' kangė e n' valle por u kėndojshin. E njaj gjak, qi kanė dikue, bān, o Zot, qi t' jesė tue vėlue 435 pėr m' ia xé zemrėn Shqiptarit, pėr kah vendi e gjuha e t'Parit ! Po vallė ! Osja ku do t' jetė ? Oso Kuka a mos ka mbetė ? N' Xhebehane ka zatetė ! 440 Ka zatetė n' atė kullė t' barotit, ku ka bā emnin e Zotit, se pėr t' gjallė nuk ka me e lėshue, shokėt e vet pėr pa i pague tridhetė t' vramė e dhetė t' shitue. 445 Kur pau Shkjau se pushka mźni Si kah vau si kah Liqeni, e se mbetė s' kisht Oso Kuka me t' tjerė t' vramė, pėrjashtė ke suka, m' Xhebehane u turr m' atėhera, 450 si kur t' lėshoje kah pranėvera, vrullet bleta ēark njaj zgjonit, tue zukatė si rryma e pėrronit. N' brohorķ tue i lutė jetė Knjazit, njiqind vetė kėcyen n' kulm t' pullazit, 455 mā t' pėrmendunt kah trimėnia njaq u ngjitėn mbi frangjia, tue thye muret n' gjak t' pėrlyeme : por ka gjobėn shpia e thyeme ! krisi Osja atėbotė si ulani, 460 mje n' Cetinė i vojti zani : « Ah kadalė, Nikollė, t' vraftė Zoti ! pse kėtu i thonė Oso baroti : se s' ké pį Shqiptįr me sy, se djeg vehten edhe ty ! » 465 Edhe zjarrė i dha barotit. Aman, falė i kjofshim Zotit, kur ka dhanun zjarrė barotit, se ē'ā dridhė Vranina e shkretė ! se ē'ā hjedhė kulla pėrpjetė ! 470 se edhe L'qeni ē'ka gjimue m' kalį t' Shkodrės tue ushtue ! Qepra, tjeglla, gur e trena : Kambė e trupėn, krahė e krena, hi e tym e flakė e shkėndia, 475 shi mje n' Viri i hodh duhia : I hodh duhmja shi n' breg t' Virit Qepra, gur e gjymtyrė njerit. Eni, eni, mori shkina, eni, eni, te Vranina, 480 mblidhni vetė npėr shpat e pėrrue ehu ! kortarėt e djelmve t'ue ; edhe mėsoni fėmijėt mbas sodit mos t' lakmojnė tokės s' Kastriotit, pse u bjen shtrejtė, qe besa e Zotit ! 485 Njasi gjaku qi Oso Kuka Sot ka derdhun ke ato suka, si pėr Mbret, si pėr dhé t' Parėve vėlon se vėlon ndėr dej t' Shqiptarėve. Pra, pa u djegun n' flakė t' agzotit 490 Si Oso Kuka n' kullė t' barotit, s'ka me rį fisi i Shqiptarit n' thoj t' pangishėm t' Gospodarit !
O ata t'lumtė, qi dhanė jetėn, o ata t'lumtė, qi shkrinė vehten, qi pėr Mbret e vend tė Parėve, qi pėr erz e nderė t'Shqiptarėve derdhėn gjakun tue luftue, porsi t'Parėt u pa'n punue! Lehtė u kjoftė mbi vorr ledina, but u kjofshin moti e stina, ak'lli, bora e serotina: e der' t' kėndojė n'mal ndo' i Zanė, e der' t' ketė n' detė ujė e ranė, der' sa t'shndėrisin diellė e hanė, ata kurr mos u harrojshin, n'kangė e n'valle por u kėndojshin. E njaj gjak, qi kanė dikue, ban, o Zot, qi t'jesė tue velue pėr m'ia xe zemrėn Shqiptarit, pėr kah vendi e gjuha e t'Parit! | |
| | | Lami Admin
Numri i postimeve : 312 Registration date : 17/02/2007
| Titulli: Re: Kėngė tė Gejrgj Fishtės Thu Mar 08, 2007 11:29 pm | |
| Kangė e dytė
Oso Kuka
Avdi Pasha, sundimtari i Shkodres, ankohet pėr mizori e rrėnime, qe po kryente Vulo Radoviq-i nė Vraninė. Pasha "turcelit, i vete i pa djale , pohon se s'gjen nje burre shqiptare per t'i dale perballle Malaziasit. Oso Kuka , shkodrane , veshtron fjalne e Pashes , por s'duron kur ky thote se Shqiperia kishte mbete ne vasha. Provon se Shqiperia kishte akoma djelm e djelm si Zana , te gatcem me deke kurdohere t'i lype Mbreti, Atdheu , Kanuni, Besa e Feja.
Zot , c'ka thane njaj Avdi Pasha paska mbete Shqipnia n'vasha, qyshe se s'leka mbrende nje djale n'ate Vranina mue sot me m'dale, n'ate Vranine , n'ate t'zeze terthore ku mbe'n djerr sa toke gratcore ku mbe'n vithnat pa bageti vec prej cubash t'Malit t'Zi qi po vrasin djelmte e ri qi po marrin lopet me vica qi po presin dhente me ogica qi po djegin kulla e stane e po thajne kaq zemra nane! Eh! po , Knjazi ke Cetina ka leshuer cubat kah Vranina Per me djegungur e dhe' vec si t'nise degane me ne; pse dushmani asht tue ndersy toket e Mbretit per me i mesy per me i mesy e me i rremby'. Nji djale n'voter t'misha lla pace m'ia lane t'amen me fsha pace m'ia lane motren me kja; t'mjeren moter , ehu! Pa vella, e n'Vranine un kjece tu e qitun cubat Knjazit per m'ia pritun Por mue djale nuk m'ka qillue; e n'Shqipni nji djale drangue t'cilit mos t'i dhimbset jeta per Daulet e trojet t'veta fort kerkova e s'mund gjeta Keshtu ankoi Pasha turceli Oso Kuka paska ndi: paska ndi , po , e kenka idhnue m'sylah doren paska cue me qite n'Pashen ka mendue Por i urti kurr nuk ngutet prej burrnise e jo prej tutet prandej osja ndali doren e as m'e xjerre s'e xuer mizoren n'flete t'sylanit catallue vec pa i fole s'mujt' me u durue: Avdi Pashe , tha , me kadale! Mos e thuej dy here ate fjale se , per Dine e per Imane t'baj qi t'kjaj e zeza nane! T'baj qi t'kjaj pa "exhel" ty nana pse n'Shqipni ka djelm si Zana qi per Mbret e trojet t'veta nuk u dhimbset gjaja as jeta; e ku lype Mbreti e i lype Shqipnia keta ma t'paret jane n'fush t'mejdanit keta ma t'rrepte jane n'balte dushmanit jane celik per the t'taganit. Marre vetit kurr s'i lame! pa kesule n'krye pa opange n'kambe na per Mbret e per Atdhe per kanu , per bese e Fe, s'druem me ra nder pre te thyeshme s'druem me mesy kalate e rrembyeshme e kahdo qi t'bjere Shqiptari shkon rrufeja tu' e ndeze zhari pushke e bese pse na i la i Pari e ti tash vjen na thue se n'Shqipni nji djale drangue qi per Mbret e trojet t'veta nuk i dhimbet gjaja as jeta fort kerkova e s'mund gjeta.... Por s'ke faj: pse zani i zi ai ka dale , po , per shqipni qyshe se erdhe Pasha turceli cese edhe t'huejve sot Shqiptari qiri n'kambe do t'rrije qyqari si punue ne s'na ka i Pari Por po i lame tash na keto fjale Ne Vranine , qe , un jam tue dale cubat Knjazit me t'ia ndale Vec t'i lypi un dyzet vete dyzet vete , po , djelm te lete qi te desin ku t'zatesin si mund t'lejne vec e n'Shqipni a po t'ap besen e Zotit se pa u djege un n'flake t'barotit s'ka me u leshue per t'gjalle Vranina Avdi Pasha kenka cue Osos doren ka shtrengue aferim , bre, ti Oso Kuka! Se ty t'thote fjala edhe duka qi ke le nji sokol malit. Zgjidh ku t'jete , po , pika e djallit, edhe del ti n'ate rranze boke n'ate Vranina , ku t'zezat loke qi kane mbelue , ehu ! djelmte e ri qi kane kthye rejat n'gjini jane tue t'prite si drita diellin. Foli Pasha. Buze s'Cukalit n'krye t'javes dielli kur u cue per me shndrite mbi kobe t shek'llit ku u perbuzne shuen e drejta Qafes s'Kalase , qe , ceta e Osos po merr rrugen kah Vranina Cete e vogel , por kreshnike dyzet vete ma s'jane me t'njelun djelm te zgjedhun n'mal e n'verri jo per duke e per pashi por per zemer e trimeri Oso Kuka u ka pri Oso Kuka , i rr'fe prej qiellet shoq nuk ka kah vrane e kthiellet. A she ' i here , ka i bje' sokakut se c'm'i bajne t' t'gjith tungjatjeta! se c'permendereshem xheverdarja m'i flakon mbi sup te krahit si ajo rr'feja n'ate t'thellimit! N'flete t'sylanit- fole bollash- catalue i ka kuburet t' mendereshmet motra t't'idhte taganit qi ndermjet u rri kercnue veshe e mbathe e n'arme shtrengue shtatin div, e sy'n si zgjeta Oso Kuka n'jelek t'arit pash e m'pash po i bjen pazarit Ngjite mbas tij vjen shpata e dekes Soko Tona i Gurit t' Lekes Soko Tona si Valbona larg permende n'keto male tona si per buke n'shpi t'tij te ngraneme, si per pushke e bese te dhaneme Thone se i ka nja tri nishane tri nishane me firmane per sherbim qi i baka Mbretit ketej e andej valen e detit. Mbrapa i shkon qa' i biri i t'mirit Taro Pellumbi i Jegumirit Mandej vine dy re mizore du djelmoca prej zagore Kacel Doda e Kerni Gila rritun si moce e karajfila. Ehu! bre Oso , Oso-rr' feja c'kane me t'name dy vasha t'reja: c'kane me t'name dy bija nane n'ato mrize e n'ato stane kur , kercunat , kane me ndi' se ke zgjedhur dy dhandrra t'ri me i perpjeke me Mal te Zi. Po a thue e njeh njate kime-zi qi e ka ballin si sini qi e ka synin si duhi qi i ka shat'llat si nji ari ? Ai asht Coku i Mar'Kole Dinit prej Kabashit t'Dukagjinit trim i cartun , trim si Zane i pa tate edhe i pa nane dy gur njite , thone , s'i ka lane Per mbas ketij vjen ceta tjeter do ma t'ri , do prap ma t'vjeter por t'gjith moce me trimeni Me trimeri e bujari vec per duke e per pashi dane ma n'shej njaj Jup Qehaja Galo Keqi e Sinanaja Vuksan Gjeli e Met Zeneli e nder t'gjith -porsi hylle-drite Preng Markola prej Mirdite lype per pushke ky e per pleqni e'merr prej shkodre e n'Peshkopi Veshe e mathe e m'arme shtrengue thue se krushq po duen me shkue nja mbas nj'i po i bien Pazarit si ajo re , qi prej Tivarit ngjitet zi terthor ' vetona per me shkrepe ndokahe t'e vona; edhe kapen m'ate breg Buene ku n'nji lunder e rretuene Vend n'ate lunder t'gjith kur zune rreqase asht lundra e veli u nde edhe nise asht porsi re tue ca valen nper Liqe tue ca valen kah Vranina ku pa bate nam Cetina. | |
| | | Lami Admin
Numri i postimeve : 312 Registration date : 17/02/2007
| Titulli: Re: Kėngė tė Gejrgj Fishtės Thu Mar 08, 2007 11:29 pm | |
| Kangė e tretė
PREJA
Epizod i thekshem i vrases se Avdi Hises , te cilin e motra e vajton permallshem. Ne vaj kjo porosite zogun e zi te lajmeroje Shqipnine per kobin e asaje dite. Oso Kuka ndigjon vajtimin dhe vendose te ia ktheje ndren Shqipninse.
Valle , kush din mue me m'kallzue pse kjo qyqja , zog i true si mos kurr asht tue vajtue n'ate Vranine , n'ate t'zeze krahine n'breg t' Liqenit n'ate kodrine? A mos kjane hallet e veta perse zi i shkon moti e jeta bi as bije pa rrite e shkreta? Qyqja vehten s'asht tue kja bir as bije pse e mjera s'ka por po kjane ajo nji moter qi ka mbete sot qyqe n'voter sot si kepute i asht kulmi i shpise kjane qate motren e ati' Avdise! Jo , po asht vra, thote , Avdi Hisa mriz kah bate nen dy lisa nen dy lisa n'mal Vranines e vrau Vulja , i biri i shkines! Njeky Vulja , i trim drangue n'ate Vranine fort asht rendue nuk len kale , jo , me shtegtue nuk len , cike , jo , me u fejue ke po i vret ai djelmt e rin ke po kthen nuset n'gjini ke po i kthen nanat ne zi Edhe u cueka , zogu i shkines me trembedhete cub t'Cetines me mesy mrizet e Vranines po i isht'kene kandun mishi i dhise edhe u ndeshka n'mriz t 'Avdise Qaj Avdi vrik piskati ndalo , Vulo , mustak -gjati! Ndalo Vulo me caruqe pse s't'i leshoj , jo dhite e kuqe per pa e la mrizin me gjak s'ruej un dhi per Karadak! Edhe e drodh t'zezen breshane qi e kisht'pase moter e nane kinse i mjeri , zgjarm me i dhane por prej Zotit s'kisht' kene thane perse i shkrepi n'dore 'breshana' shi kur dashte s'po t'ia kisht'nana. Po , por Vuloja i terbue qi per pushke ishte gatue m'" karajfile' iu shtrengue dekun n'toke e la pushue Edhe u turr m'te i patenzoni (shka as atij s'epte zakoni) e ia zdeshi xhamada'n e ia zuer edhe taga'n e ia muerr pushken e gjate si nder burra s'asht zanate mendej dhite i ven perpara edhe u ngrahe nper rrege e ara. Fort po nget capi i Vranines fort po e ndjek cuni i Cetines fort po kjane nji e bija Turkines fort po kjane e fort po fshane dekun n'vig kah sheh te vellane -Kur ka dalle qaj ylli i drites o vellau i em , o vellla mbi ato suka t'Podgorices o vellau i em , o vellla! ti m'ia vune pushken krahit o vellau em , o vellla! edhe m'dole n'dere te vathit o vellau i em , o vellla! e m'ia lshove zanin skjapit o vellau i em , o vellla! me i leshue podit e livadhit o vellau i em , o vella! me i leshue m'uje -m'ate uje t'Moraces o vellau i em , o vella! me i mrizue ke ai lisi i rrashit o vellau i em , o vella! Qyqja motra tue t'kundrue. o i vellau i em o vella! porsi lisi me dege prarue o i vellau i em , o vellla! lis me maje te lulezue o vellau i em , o vella! rrite e mjera tue u mendue o i vellau i em , o vellla! se me ce vashe ty me t'fejue o vellau i em , o vella! por qe Vuloja, i drangue o vellau i em , o vella! me toke t'zeze ty t'ka martue o vellau i em , o vella! arme e petka tue t'shkretnue o vellau i em , o vella! nane e petka tue t'zezue o vellau i em , o vella! t'zezat qyqe tash kendojne o vellau i em , o vellla! nane e moter t'u ndihmojme o vellau i em , o vellla! Tash kendon nji zog i zi o vellau i em , o vella! kah t'flut' roje neper Shqipni o vellau i em , o vella! kurr ket pune un s'e kam ndi o vellau i em , o vellla! se ka mbete kund gjak pa u kthye o vellau i em , o vella! a me pare ase me krye o vellau i em , o vellla! vec ka mbete njaj gjaku i Avdise o vellau i em , o vellla! qyqja motra , vaj , e Avdise!- Keshtu vajton te vellane Turkina e ndjeu lL'qeni edhe Vranina edhe e ndjeka ai Oso Kuka vaj'n e ndieka e m'kambe u cueka -Hani djelm! e iu vrafte buka! Eh iu vrafte buka e Dauletit eh iu dhaca ujet e detit po s'u muer sot gjaku i Avdise po s'iu kthye ndera Shqipnise. Cou , bre Soko , e mund ti xame! T'mos t'i mbajme cubat me vjame t'mos t'i lame cikat me name. Proh! ti , o Zot , kur na jane cue mbathe e zbathe s'i kane qillue e i kane rrokun armet shqiptare njato"letina" e "xheverdare" Njato t'bardhat n'za "breshana" e i kane ngjite njata tagana e i kane vu njato calina se c'ushtime ka marre Vranina! Porsi kur ndokush t'i nguce dalin grethat , jashte biruce njashtu turr per dere t'kaushes djelmt e Osos rrajne drejt fushes ku kisht' krise e zeze potera motra e Avdise ku kjate e mjera. Shoqi shoqin nuk po e pritka por secili vrap po njitka thue se t'parit qi do t'veka petku cohet do t'iu preka, e jo ma se po i pret deka!
S'asht tue e drashte , jo , kush rrezikun kah per gjurme po ndjek anmikun vec se i lengon secilit zenra ke ma e lehte s'i ndodhe thembra. Syte u qesin flake e shkendija kah t'frigueshem si duhia qi kalon me t' rrebte zhumhuer fushes i bjen kryq e terhuer n'dore tue mbajtun pushket arbenore qi u flakerojne neper terthore porsi rr'feja n'ate mizore Si ' i langue, qi , dale me gjue endet malit pa pushue der'sa t'jete per "ere" pa u vu djelmte e Osos njashtu ngasin vec me cuba si mund t'hasin S'gerset, jo , nji pylle ma teper kur merr zgjarr ndo'i majes s'eper si gerset Vranina e shkrete sot qi i bien Shqiptaret e le 'te vrap tue nga poshte perpjete thue se kambeve u kane vu flete. Kur, qe , krisi i "xheverdare" n'breg t'Moraces nder do zhavare n'breg t'Moraces drejt Bjelopoles krisi pushka e Preng Markoles Prng Markola prej Mirditet nder shoke t'vet porsi hylle dritet i pau cubat ai ma i pari ke po mbajshin kah Ponari Ah! kadale , bre, zogu i shkines se s'ia merr ti gjane Vranines, me kene vete Knjazi i Cetines! Preng Mirkos i vikatit m' " xheverdare" edhe i ndie gati. Krisi pushka , atehere batare Krisi " letine" e " xheverdare" edhe ushtoi duhma e "breshanes" me u dridhe femija n'zemer t'nanes. E pse trimi n'trim si t'hase e n'log Zanash si t'kerkase si t'kerkase pushka , or vella rralle pa gjak , se mujne me u da. Paploviqi ketu edhe u vra Paploviqi u vra n'pushke t'para ka' u grahe dhive neper ara. Kur pau Vuloja se shoku i kje vra e se pataloku per te s'isht' nji vend bejlegut i leshoi dhite edhe u nis bregut Me dore , burra!- sa i mujt' zani briti Osja atebote si luani edhe n'shpine ai zhgjete ia leshue me djelm t'vet , porsi i terbue. A ke pa ndo' i here per seri se si , kur t'u bjere skyferi hikin pulat nper kacuba? Njashtu atebote , kinke ata cuba Hinke cubat posi zgjeta kush n'teposhte, kush ka perpjeta vec se Vul'ja , cue dollamen ai aq shpejt s'e nderronte kamben kisht' kene trim , eh i basha gjamen! Por shka? sot s'i eci e mbara Pse edhe i shoq ia fiku Tara Tara Pellumbi i Jegumirit i ra krese shi njaj ma t'mirit njaj djalocit prej Zacirit tue e leshue dekun m'do gjeth firit. Deh! moj Zane , ma thuej nji fjale ku e ka Osja edhe nji djale? ku e ka Osja ate Kerni Gilen qi s'ia daje kund "karaifilen"? A theu ti , pse ndodhi i ri a pse e dij qi per te n'shpi rreh nji zemer plot dashteni ndoshta sot po i dhimbset jeta e rrin mshehe nder shkorre e mbreta? Nuk asht mshehe , jo , Kerrn Zagorja Kerrn Zagorja- re mizorja por asht ndeshe ai me Jovanin n'breg t'Moraces , tue nda mejdanin Desht ky Jovja ' i her me hikun por per vrap s'kisht'pase kerkicun prandej shoket e lane mrapa t'cilt po hikshin me t'medhaja hapa. "Urra!" m'shpine , ate bote bisha iu leshue Kerrni neper plisha neper plissha e bregut t'uj't m" karajfile" m'nja tu' e gjuejte m'nja tu' e gjuejte por vec per ane gjalle me dore dote m'e xane Por me dore nuk xehej djali pse kisht' kene nji sokol mali kisht' kene Shkaju , po , me tri zemra! Tek e ndjeu Kerrni te thembra e hodh pushken m'nji ferrmane edhe xuer ai t'idhte taga'n qi kisht' fike ma se nji nane e t'u dredhe ka i zagornjani keshtu po merr e i thote Jovani mos t'rreje mendja , or trim i ri se e koris Malin e Zi tu t'ra n'dore si nji baxhi por n'je i armeve e n'je Shqiptar e per n'je ndopak bujar zi' r'tagan , e n'kjofte gjykue n'bejleg kryet shkurtoma mue Vrik qaj Kerrni na i ndei gati na i ndei gati dhe i piskati si taga'n , si pushke te gjate jam Shqiptare e i kam zanate edhe cubi i Malit t'Zi s'ka per t'm'mesue bese e burrni.... Por merzite mbasi asht jeta Me cubni e me pune t'shkreta ah ti ketu ke mbarue Kerrni Gila pse m'thote mue edhe xuer taga'n prej millit c'ka flakerue m'ate rreze di' llit! E si pushken n'toke e uli balle per balle Jovos i duli -Or Shqiptar , qi tash n'e vona tue perbuzun Fe e zakona vec mbas shpinet mesyne anmikun hec e shih si dredhe celikun Kerrni Gila e njaj Jovani shih si dahet , bre , mejdani! N'balle t'shosho' it ata si u gjeten kryq tagabat i zateten e si t'ishin flake e agzot lum e lum per t ' Madhin Zot! se c'filluene me vrigellue si dy rr'fe, ehu! tue flakerue Shkrepshin shkendija ndaj perpjete porsi n'kullme prej hek'rit t'zete n'ajt taganat ka' u perpiqshin kryet sho'sho'it ata ka ' i ndiqshin Djerse e gja xu me kullue por s'xu asnjani me u ligeshtue mu ' ma fort erdh t'u terbue Kur varrohet n'mal nji ari a me pushke a m'hekur t'zi jo vec se prej shimbes s'topitet por ma teper vjen e nxitet edhe mesyne n'furi t'terbueme me gjak t'vet armen t'ritueme njashtu atebote ata dy trima t'shpejte kah dora si vetetima t'rrepte ka e sjellmja porsi rr'feja merrshin turr e me fuqi t'reja teu terfellueme e tue kercnuem shkumbe e gjak prej gojes tu' u shkuem Kur ia behe , qe , n'ate fushore Oso Kuka , rr'fe mizore kah po kthte asajta n'shpi me dy rob edhe me dhi qi kisht' marre prej Malit t'Zi Oson Kerrni kur e pa disi marre atebote i ra ke nene s'kisht'pre anmikun prandej con te prehte celikun edhe e sjelle me kaq furi qi t'kisht' ndeshe n'cub t'Malit t'Zi fille per gjyse , thom , kje tu'e pre Por jet-gjate cubi kish le pse ndermjet taga'n ia qiti me te deken edhe e priti Kur taganat jane zatete fort shung'lloi Vranina e shkrete Edhe u keput'n t'dy prej mjedisit si t'ki'n kene dy kande lisit. "Jam ndermjet!" atebote vikati Oso Kuka edhe u ndie gati U ndie gati me i shkatrreu pse me dore kjne t'u pushtue "Trima , mjaft pask'ni luftue diku vec nuk ka kene shkrue" -zuni Osja atehere me u thane- "Diku shkrue vec nuk ka kane njani tjetrin deke me lane...." Pra , ti cubi i Malit t'Zi prehi kambes e dredho n'shpi e thuej nanes e nuses s're (per n'i pac ti kund n'ate dhe) se per s'dyti sot ke le Jem' tue t'fale , po , n'kete dite t'sotit pse , me gjase , si kenke rodit por kete fjale shokeve m'u thuej t'mos u rraje njaj Cari i juej se sundon mbi ne kurr Nika per pa mbete Shqipnia n'cika Ndoshta t'dame ne jeme nder veti por ku ne t'na lype Mbreti por ku Shkjaut t'na ngjase n'vend t'Pareve per ket bese , fara e Shqiptareve turk e i k'shtene-merr vesht, or djale- kane me u gjetun krejt me'i fjale.... Keshtu tha Osja, Atebote Jovani nja as dy ma nuk ia bani por si ia lidhen varret e shtatit rroku pushken e u nis hspatit lum! e lum! po , kopilani pse iu keput n'ate dite tagani.... U nis shapti per Cetine e Oso Kuka per Vranine per Vranine . ku kendonte Zana ke bje dielli e ke marr hana Oso Kuke ma nuk ban nana as n'Beglere as n'Kapitana! | |
| | | Lami Admin
Numri i postimeve : 312 Registration date : 17/02/2007
| Titulli: Re: Kėngė tė Gejrgj Fishtės Thu Mar 08, 2007 11:30 pm | |
| Kangė e katėrt
VRANINA
Gjendja ne Vranine ndryshon. Cetina shqetesohet, Oso Kuka asht shkaku i ketij ndryshimi. Knazi Nikolla thrret Krenet e Malit te Zi dhe u paraqet situaten ne Vranine.Planet e tij jane te peshtetuna ne ndihmen e Carit te Rusise. Mirko pohon se Shqiptaret thehen ma udobisht me pare , dasi e ngaterresa se sa me arme.Lype nga Knazi nje ushtri me 400 Biocas nen Gjukoviq Peren.Auktori porosit Zanen t'i lajmeroje Osos rrezikun.Zana qe din te ardheshmen , s'ka dert per deke te Oso Kukes sa per fat te tokes te Burrit , te Lekes e te Kastriotit.
Vrojti fjala ke Cetina Valle! c'po ban mbi Shkje Vranina Valle! c'po ban Vranina n'Shkje rob tue xan e gjind tue pre tue pre gjind , tue xane hajduka qyshe se duel njaj Oso Kuka! oso Kuka ' i burr Shkodrane shoq per Shkoder , thone , s'ka lane per kah besa e kah trimeria qi zanate i ka shqipnia kaleshan e sy-pergjakun mje n'sylash e ka mustakun ushton mali, thone , kur t'flase dridhet fusha kah t'vikase e kah t'dredhe te rrepte taga'n thue se rr'feja shkrepe per ane kaq vringellim ai shkon tu' i dhane! edhe e ka nji "xheverdare" "xheverdare" pushke vrastare qi, ke t'laje syni i njerit me te sy'n ia nxier skyfterit Burre kaprroc e trim si Zana thone me kemishe e bani nana edhe , thone , ka le drangue pse tri zemra i kane qillue e pse i ka tri pupla t'arta per nen krahe te armeve t'larta prandej plumbi m'ta nuk ngulet m'te tagani edhe perkulet top me i ra shpirti s'i shkulet Ky n'Vranine edhe ka xane me njiqind e nji "breshane" ku nji fjale e paska thane: se per t'gjalle rodi i Shqiptarit s'i bjen n'dore kurr Gospodarit Fjala Knjazit n'vesh ka shkue edhe Knjazi na asht idhnue na asht ishnue kue e pa ndi Thirrka Krenet e Malit t'Zi njani ari , tjetri duhi te gjith le sokola malit e n'lendine n'kuvend rreshtue ngerthye vet'llat m'shtek te ballit fole u paska si tue ul'rue ka dale fjala nper Cetine se'i Shkodrane ka ra n'Vranine n'ate Vranine , po , n'ate rranze suket thone ka ra' i fare Oso Kuket Kaleshan e kime-zi gjak e zgjarm a ai syni i ti; edhe i ka nji pare musteqe kacarrel e leqe-leqe qi me i mbrrijte mje n'flete t'sylanit t'zez e t'trashe si dhana e krahit Ky edhe , thone , ka le drangue pushke as top mos m'e shinue as tagan mos m'e varrue e , po thone , se ka zatete n'ate Vranine me dyqind vete me dyqind fatosa t'ri djelm te zgjedhun n'mal e n'veri jo per duke e hijeshi por per zemer e trimeri qi e kane pushken tate e nane Ky edhe i'fjale e paska thane se per t'gjalle rodi i Shqiptarit s'i bjen n'dore kurr Gospodarit.... Prap, po thone, se ky Oso Kuka paska xanun do hajduka do i ka xane e do i ka pre s'len me ra ma Shkja n'ate dhe Cubat vete i pace ndersy t'zeze vraninen per me mesy vrase e pre mos me ia ndale vec me Turk si t'nisi fjale pse Moskovi e ka pleqnue Shqiptarine ne me na leshue m'Rozafat e m'Kishe decane ku do t'mbrrije megja serbjane per me u gjetun Cernegora me Serbi bashke dora -dora. Kujtoj keq s'na kishte ra Shqipnine tjeter kane me e da Bullgaria e ajo Greqia Pse mbasi Shkjete e Ballkanit t'kene pushtue toket e Sulltanit e marre t'kene do skele detit te kene lidhe bese ndermjet vetit ka m'iu dhane Shkjenise e mbara ka m'u shtrue ura perpara det e m'det m'u hap Moskovi ka m'iu kthye Krajlnive hovi Por qe tash , mbasi ka zane n'ate Vranine ky burre Shkodrane nuk po dij se kah t'ia mbaje drue s'm' ka mbete per sot uzdaje se i pushtoj toket e Shqiptarit si e kam pase fjalen e Carit! Keshtu tha Knjazi i Malit t'Zi Krenet po rrijshin tue ndi tue e ndie e tue mendue se shka Knjazi ish'tue ligj'rue per shqipni e per Shqipetare Kur qe Mirkja , krenesh se pare po i thote Knjazit:" Gospodar", fjala e Carit n'udhe s'do lane pse ka dale nji burre Shkodrane n'ate Vranine , n'ate t'zeze krahine n'breg t'Liqenit , n'ate kodrine Pse po kje se ky Oso Kuka po asht nji njeri qi e mban buka n'mos e marret pushka e kurrkuje (mjaft qi , i mjeri , mund ta gjueje!) ka m'e marre nji pushke vrastore pushka e babes "letine mizore" qi der' m'sot mue s'm'ka koritun pse edhe n'Turk ajo asht vaditun....... Vec po e xame se kete Shkodrane gjalle as deke s'po mujme m'e zane me gjith keta nuk don me thane se na s'e pushtojme Shqipnine.
Malazezte te gjithe e dijne se n'Shqipni ka djelm si Zana qi ma t'fort s'po t'i ban nana. Me arme n'dore , si thome na , le ane e kand permende mbi dhe per trimeni , per bese e Fe e prandej p'r'i dite Shqipnia s't'bjen n'dore , besa , lum zotni Por me kohe e me dredhi me u kape mundet Mali i Zi m'Teqe t'Krujes e m'Kishe Decane ku do t'mbrrije megja serbjane Pse tue kene se ka filli n'Shqiptari sot m'kambe me u vu muhaxhire e Anadolli gjind t'pa plang edhe t'pa shpi qi nuk dijne se shka u kje i Pari Zot e Mbret per t'cilt asht ari e u lane m'anesh dyeret bujare dyeret bujare t'tokes shqiptare njata Krene e kapitana Bajraktare , trima si Zana t'mesuem per Mbret dhe dhanun jeten t'mesuem per vend me shkri ata veten per kete bese kallxou kuleten se Shqipnine ke m'e pushtue para se te keshe mendue Prandej xen tash, "Gospodar" me qite fitme nder Shqiptare pse me kohe e dhelpeni ke m'u ba Krajl mbi Shqipni Edhe ndoshta mbi Serbi..... Por na as tash haru s'po rrijme se ma shpejt n'Vranine po bijme me u perpjeke me ate Turk Shkodrane Un po t'bie me Cetinjane Cetinjane nja shtateqind vete qi per gja se bajne kete jete si me deke ashtu me mbete Mandej t'bjere Gjukoviq Pera me nja katerqind pushke tjera katerqind Bioca t'ri qi jane Ora e malit t'Zi Kam uzdaje se me keto ceta n'suke t'Vranine un porsa t'veta kam me ngule n'te "Trobojnicen" kam m'ia vu Osos "kapicen" n'kjofte se kryet s'ia pret tagani si n'Cetine ka dalun zani.... Pse perndyshej , kam m'ia pru Kryet n'Cetine , t'ngulun m'nji hu.... Keshtu tha Mirkja , Kapitani ver me goje kush ma nuk bani Atehere Knjazi i Malit t'Zi merr e u thote: Sokola t'mi bini pra, n'Vranine me ushtri me sa t'dueni ushtare te ri por Vraninen ma pushtoni Osos kryet por m'ia shkurtoni Sa per fitme e per ngatrresa m'i leni mue , perse , qebesa me pak pare e tue gerga ate e bir un kam me da jo se ma bajraqe e fise qi, cese mora mend e shisem un t'bashkuem mend nuk i mbaje..... Oh! po , tash mund t'keme uzdaje se Serbia e Cernegora kane me u gjetun dora-dora me Greqi e me Bullgari si n'Moskov a ba pleqni Por Vraninen ma pushtoni! Osos kryet por m'ia shkurtoni! Foli Knjazi e Krenet u dane e n'Vranine , mbi "xhebehane" zu me kerrkoke nji sorre kob-zane Deh! moj Zane , pashe njato kroje pashe currilat neper prroje pashe bylbylat e pranveres e pashe t'amblin fllad te eres e p'r ate voes , qi bje prej qielli a pashe lulet drandofille deh! m'kallzo a po t'vjen keq se e dau Knjazi sot nder Pleq trup nji ushtri n'Vranine me cue Osos kryet per m'ia shkurtue? Mue m'u keputshin fletet e krah'e mue m'u bashin prozhmet rrahe mue m'u shuejshin kange e valle kange e valle edhe zavalle mbi njato rudina t'buta per mjedis m'u plaste lahuta n'paca dhimbe a kurrnji grime pse po i pritet Osos Kry't pse po i erren te dy syte krye n'Shqipni mos mbetet pa u pre n'kjofte se n'shekull ai ka le per me u vu mbi te "kapica" me njate shkrole qi e shkroi Nikica! Por m'lingon mue shpirti e zemra shtati , m'dridhet mje ke thembra ke po ndje un kob te ri qi i ka mbete sot Malit t'Zi per me da t'mjeren Shqipni ku ekane le e ku jane perkundun prej kah shek'llin e kane tundun Burri , Leka e Kastriota para t'cilve shuete bota e Shqiptaret posi t'hutue me duere n'ije rrijne tue shikjue thue se ' mend qiella e ka da rob me ndejun keta nen Shkja m'iu shtrue Knjazit dheu i Shqiptareve shtrej fitue me gjak t'Pareve!...... Ehu! mallkue kjofte njaj n'Shqipni kjofte mallkue , po , a plak a i ri qi per Mbret e per Liri s'cohet sot me arme mizore s'lidhet sot me bese arbnore per me dhane ma para jeten per me shkri ma para veten se me ra fisi i Shqiptarit n'thoj t pangishem t "Gospodarit" Shka? a thue n'kange se ka me u vu se pa pushke e ndeje harru i ra Knjazit n'dore Shqipnia n'za kah besa e trimnia? Jo , per Zotin! Para toka e perpifte me male e boka e me lume e fusha t'gjana per te dielli u errte e hana!..... O zotnite e shqiptarise o ju Krenet edhe t'Malsise pashi ate Zot e ate emnin t'uej mos lakmoni pares s'huej sado vone me pase per t'shkue mbi djelmt t'uej ka me gjikue! E ju , t'cilve i Buk' ri i qielleve u ka zgjedhun me i pri njerit raves s'amshueme t't nalte Empirit qi a' e lirise e e s'Drejtes pasqyra kinje n'mend: per ju detyra s'asht me mbambe vec gjuhet e hueja s'asht me mjele vec delet t'ueja por me ate Fe qi kem prej qillit por me t'bardhen drite t'Ungjillit mbrende dashtenine m'ua ndeze Shqipetareve per kah gjuha e vendi i t'Pareve qi Shqipnia t'jete e vetit qi Shqiptaret t'sherbejne njaj Mbretit qi per Mbret e troje t'veta mos t'u dhimbset gjaj as jeta por te desin , si Oso Kuka qi asht tue deke , ehu! n'ate suka! | |
| | | Lami Admin
Numri i postimeve : 312 Registration date : 17/02/2007
| Titulli: Re: Kėngė tė Gejrgj Fishtės Thu Mar 08, 2007 11:31 pm | |
| Kangė e pestė
DEKA
Ne darke oso Kukes i lidhet buka . Hija e dekes s'e len rahat. Cohen sofrat e djelmenia kush luen , lush lyen armet , kush keqyre shpatullat. As keto s'diftojne mire , kacel Doda merr lahuten e kendon Gjergj Elez Aline. Mbas kanges Osja qet rojet ne va , mdersa tjeret bien me fjet. Osja s'mbyll sy. S'flejne as anmiqte. Naten nper terr derdhen neper vranine. ne te zbardhun te drites kerset pushka e Kerni Giles. Ndezet flake vendi. Osja lufton si bisha. Ndryhet ne kulle te barutit dhe i ep zjarrm , tue hjelle ne hava vedin e anmiqte. Mbylle kangen nji porosi nanave shkina , qe aty e mbrapa mos t'i mesojne femijet te mesyjne token shqiptare.
Kush t dij, c'ka ai Oso Kuka qi tue i shkue s'asht sonte buka. S'po i shkon buka as mishi i dashit kot nget tryezes a' ndeje per rrashit, tue perdredhe njato musteqe! Thone, k pa nji anderr t'keqe anderr t'keqe , thone , ka pa mbrame , qi shkoi , porsa ka ra Ka pa n'anderr se prej Rjeket kenka nise nji hije deket ndezun flake , si flake lugatit qi , tue hecun fushes e shpatit e nper keneta e nper zallina, fille po vite kah Vranina Kur n'Vranine ajo ka mberri n' " Xhebehanr" paska hi edhe i dhanka zgjarr barotit ka palse kulla e ka marre gjame asht dridhe toka per nen kambe ka ushtue L'qeni , mali e lumi edhe Osos po i del gjumi. Pa kete anderr oso Kuka a prandej nuk po i shkon buka a'po i shkon buka as mishi i dashit kot nget tryezes , a'ndeje per rrashit. Po ,s'han buke , vec sa me thane i lane dueret e del m'njane bri tue mendue , duhan tue pi. Sa rrin Osja tue mendue buke djelmina kane mbarue cuene tryezat e i peshteten rrokull odes mandej zateten kush tue dhene , kush tue kuvende kush tue luejte"cin-mic" e "hane" kush tue ly ndo' i cark breshane nji taga'n n'unuer e mbrehe fisheket tjetri n'vezme i njehe Kur xen Osja atje ma vona Keqyre ate shpatull , Soko Tona e na thuej a difton gja pse dishka nakel m'asht ba.... Jo , po , shpat'lla keq diftote lufte kah"maja"ajo kallxote. e ka "penda" disa vorre tym e gjak neper oborre Prandej Soku erdhe e u vra kah po e keqyrte n'drite pa za. Ndoshta shpat'lla , tha , s'a gja pse per ndryhej fort ka gjase se na lufte kemi pase se shum njeri ka me u vra shum do vorre jam tu i pa..... Po prej luftes Shqiptaret nuk tuten Merr , Kacel , nji here lahuten e na thuej , nji kange shqiptare s'mbajme na zi pa na qite fare! Muqe lahuten n'dore Kaceli m'te "magjarin" n'vend e ngeli e mbasi per za e ujdisi keshtu kanges atebote ia nisi: Kish dale nji Harap prej detit trim i zi e belaxhi edhe qitka ' i porez t'rande ka tri buke pogace per shpi shate mbase vene per dite me i pi ka i taroc per mish te zi' ka nji dash n'mjesdite m'ia pjekun ka nji skjap per darke m'ia repun. Njiqind vete n'mejdan ka pre njiqind vithna qiti faret njiqind shpia edhe ka djegun. Kur vojt rendi n'Shqipatri njati Gjergj Elez Alise leter t'vrashte i paska cue ndiej , yi or' Gjergj Elez Ali mbas dy javesh si t'bjere kjo leter ti n'mejdan mue ke me m'dalun pse ty kullat do t'i djegi mal e verri pse do t'i shkeli dhen e dhi pse do t'i mjeli pse edhe gruen rob do ta marr! Letra Gjergjit n'dore ka ra Edhe Gjergj fort a vra fort a vra kur e ka kendue. Dy jave vehten e ka mbajtun buke prej derrit ai tue hanger mish taroci ai tue granun vene tri vjece tue pi edhe atin e ka mbajtun tagji urizit n'strajce tue i qitun Vene me pi per uje tue i dhanun Krye dy javesh , mbushun dy jave vehten Gjergj e ka provue nji lis t'madh kish ' pase n'oborr me dy dueret Gjergji e ka kapun me gjithe toke e ka zhgulun opet n'vend edhe e ka ngulun. Kenka mbathe e kenka veshun paska veshun petka arit paska ngjeshe shpaten florinit zgjidhka gjokun pullali ia ven frenin traqind pullash ia mberthen me shtate kollona edhe nanes ai po i ban za hallalle, nane , ti me me ba mire e keq , shka kemi folun! E i ka puthun nanes doren Amanet , mori ti loke n'kjofte gjikue me m'pre harapi lot per mue ti mos me derdhun! -"Hajt , mor'bir , Zoti te ruejte se s't'korite , jo , lokja jote" E ka marre topuzin n'dore e ka hypun mbi shpine t'atit edhe a nisun per t'gjate t'shpatit tue zbardh drita prej sabahit i ka vojtun n'dere Harapit "Nadja mire , Harap i zi! Nuk ke ngae me ndeje sot n'hi por cau del n'ate fushe t'mejdanit sot ka dy jave si m'ke cue fjale sot ty kryet due me ta pre! Kur ka pa Harapi i detit n'dere njate Gjergj Elez Aline shif shka bani atehere Harapi lekura buejesh per at ka lidhun Asht tute ati i Gjergj Elezit e kah Gjergj paska shkue Mos u tut , bre zogu i atit gjaja e cofte kurrgja s'mund t'baje I asht turre harapi i zi e m'topuz m'ta edhe ka shti Gjergj kryet po e ka alun permbi krye topuzi rreshqiti T'iu drodh Gjergj Elez Alia dale-kadale , Harapi i zi! se m'thone Gjergj Elez Ali E m'topuz m'ta edhe ka shti M'lug t'dy kraheve ia ka ngjitun tre pash para n'dhe e ka ngulun dekun n'toke ra atebote harapi ka marre djali edhe ka zdrypun ia ka pre ate krye te zi. hukubet Zoti e kisht' falun tri pellambe buzen kishte pasun kisht'pase veshin sa' i zhgun burri sa dy vete me te me u mbelue Kur ka ndie Mbret Sulejmani paska shkue m'ate dere Stambolle trim ka e trima s'ka por si ka trima n'Shqipni s'i ka Krajli as s'i ka Mbreti s'i ka toka as s'i ka deti. Keshtu Kaceli po kendonte rrokull oda po e vezhgonte po e vezhgote tue kendue vec se Osja , trim drangue veshin kanges s'ia kishte vu kanga ate nate s'isht' tue i pelqye; prandej kanga kur u kthye "zemra t'kendofte!" s'i tha Kacelit vec se i thote , po , Met Zenelit merr Vuksanin e Sinanin edhe merr Kerrn Zagorjanin edhe dilni sogje n'va pse mjsenate tash a tue ra e thone Shkjau se bese nuk ka..... Keshtu tha Osja e sogjet duelen Osja e djelmte me fjete u ulen .
Ra me fjet njaj Oso Kuka po spo flene , jo , Zeliq Gjuka, nuk po flene as nuk po kotet nja' i punes s'fort , me gjase , po i zotet pse ka here dikah a'nise, me nji struge per krye mertise. Valle , moj Zane , a din me m'thane se ku Gjuka don me zane qi nper terr ka dale ne va thekatueshim udhes tue i ra? Ziliq Gjuka , nji zog shkinet nji zog shkinet prej Vraninet kah Prevlaka kambet po i theke me qate Mirkon per m'u pjeke pse qaj Mirkja i Malit t'Zi paska dynde nji t'madhe ushtri edhe dashtka , n'nate t'pa hane mbrende n'Vranine sonte me zane prandej Gjukos fjale i cueka me i pri ushtrise nder ato suka. Edhe fjales i ndejka Gjuka pse pa kendue gjelat e pare ai na a'pjeke , n 'Mirkon Serdar na asht pjeke , po n'te trathtari shtrenjt pague pse e ka Serdari. Por nuk dij a a' mendue mire se n'ushtri , jane krenat lire.... Mbasi shejzat pa n'prendue m'kambe ushtria atebote u cue per me u nisun kah Vranina. Shtateqind pushke u coi Cetina e qi Mirkja u kishte pri tokes u nisen vi e vi bregut t'Rjekes s'Cernojeviqit tue shkue vister mbas Zeliqit e ato katerqind pushket e tjera qi u kisht' Gjukoviq Pera. Rrjekes u nisen mbi lundrina tue vozite kah Cakavica per me mesy t'zezen Vranine n'balle t'Lesenders-n'ate kranine -Ehu! moj Zane , pashe te dy syte shkomi Osos tash ke kry't edhe n'vesh atij m'i thuej nsi nper toke e si nper uje ka cue Knjazi m'e rrethue kryet atij per m'ia shkurtue! Por n'dac ndal: pse Osja fjete nuk a, jo me kater vete qi i ka qite ai sogje n'va. Vete Moskovi aty me zane. Pa ia nxjerre gjumin s'e lane Pse ku ndoshi Met Zeneli Met Zeneli- e Vuskan Gjeli e ai Sinani- e ai Zagorjani aty fusha ka marre gjame aty toka a dridhe nen kambe! Hylli i drites atebote tue le per me pru dheut shpenese te re per me i pru s'mjeres Shqipni ofshe, vaj, nji kob te ri kur qe Mirkja ndodhi n'va po , a thue , s'ka ndeje tue fjetun por nder prita ka zatetun pushken Shkjaut per m'ia fillue per shej t'pushkes si t'jete afrue. N'uje t'Moraces tek behe ushtria u zbarth Gjuka -ate e vrafte buka! E vrafte buka si a tue e vra! edhe vaut desht ai me i ra kesh me u kapun n'breg t'Vranines me u cile shteg djelmeve t'Cetines Por kje rrejte i biri i shkines! Perse aty ' i fare Kerrni Gile i ndei gati n'"karajfile" tue ia ngjite shi n'lule t'ballit tue e ftofe shi n'rane te zallit Po , tek i qiti i Zagorjani "kuku, majko!" Gjuka bani e ra dekun pike ma i pari -ashtu rafte gjithmone trathtari! Porsi kur nji burre gjuetar t'qese n'korba , grumb'llue n'ane e t'a vrase ndo' i korb te zi cohen korbat per ajri t'u peshtjellue e t'u perzi njashtu ushtria e Malit t'Zi atehere xuni m'u peshtjellue kur pau Gjuken dekun shtrue. Por, qe, rane prap tri"breshan" tri breshana- si tri zana n'zi tue veshun prap tri nana. Kur nji burre ta zb'loje anmikun e ta kete ne dore celikun e celik ta kete zemren edhe plumb ta kete thembren qi te dese ku t'zatese shum gerset aty potera shum do nana aty i thane vera! Qe edhe Mirkja kur ka pa se per balle kisht'priten n'va "Bini djelm-ushtrise vikati- pse i ka ardhe Vranines sahati!" Edhe ushtria atehere ndei gati krisi pushka aty batare krisi "letine" e "xheverdare" krisi "dilke" edhe "breshane" ushtoi L'qeni ane e m'ane. Ah!gajret , bre, Met Zeneli ah! qindro, bre , Vuskan Gjeli mos e lesho mori Zagore! ngul, Sinan , bre , re mizore! pse me gjase , ke dridhet suka asht tue ardhe tash Osja Kuka.......
Aman , Zot , kur Osja mrrini si re breshni krese s'njaj verrini me tridhete e disa burra e zateti neper curra se c' kje ndezun flake Vranina! Aty qielle ma nuk u pa aty pushke ma nuk u da njikaq gjama erdh tue e mblue njikaq gjama erdh tue ushtue! Rrihte " letinja" edhe "dudumja" porsi breshni vite plumbja; jitshin gjindja neper keneta neper keneta - e neper mreta tue rektue per nana t'veta! -Eni e shihni , oj nana t'shkreta eni e shihni ' i here n'ate va djelmete e ri , qi aty u kane ra!... Po, dro , imend, mori ju shkina I rritet djelmte ju kah Cetina per me u mbetun kah Vranina? Per me u mbete nen arm t'Shqiptarit vec prej llokmes s' "Gospodarit?" Kjani , atehere! s'kam dertin t'uej, por, ke ata kane n'mjet nji uje e ke n'balle kane disa curra e nper curra- disa burra qi per mbret e troje t'veta nuk i dhimbet gjaja as jeta fort po drue se sot n'ate va shum ma zi kini per t'pa.... Tue krise pushka pa ia da tue korre deka krena n'Shkja thue se shnderiteshem n'qiell dy dielle n'ane prej t'Lemit u kuq qiella. E kuqe ishte Moraca! E agoi drita. Neper kllaca kur pau Mirkja djelte sharrue me marre fryme t'cilit ki'n harrue aman, Zot, se c'u terbue! Oren xuer ai t' Karakadakut xue taga'n t'ndryshkun prej gjakut e tue brite porsi ari: "Mbrende, sokola t'Malit t'Zi!" i ra vaut porsi duhia a mbas tij gjithe ushtria. Ah! kadale , bre zogu i shkines! krisi Osjka n'curr t 'Vranines se ke dalun n'va t'pa va se n'log Zanash je tuj ra! Edhe n'kambe atebote u cue me tagan ne dore shtrengue fille e m'ta yrysh tue shkue porsi ula , i t'shohe anmikun se kah strof'lli i ndjene kercikun. Ehu! moj zane, po t'ishin ndeshun ata burra te kerleshun qi ma t'forte nuk i ban shkina qi ma t'rrepte s'i ban turkina ndoshta zot nderrue s'kish Vranina por n'qielle ndyshej kendonte shkrola! pse, pa u ndeshun keta sokola briti t'madhe Prenge Mar' Kola: "Dredho, Oso , n'Xhebehane se na ra Shkjau pre' asaj ane!" Me i ra tinzi' i ujk nder berre s'dredhe ma shpejt, jo , nji bari kah anmikun te kete ndi' si m'atebote drodh Oso Kuka tue ngjite perpjete kah suka.....
Kjani , kjani, oj Zana, kjani n'ato maje , ku ju hani n'ato kroje ,ku ju pini n'ato hije, ku ju rrini n'ato valle, ku vallezoni kjani e lotet mos i pushoni perse tash, ehu , n'ata curra kane me mbete , ehu! njata burra me aq kujdes qi i kini rritun n'arme e n'lufte qi i patet vaditun qi edhe vete i kini mesue me mesy anmikun pa u grigue pa u frigue, po , ,e ,esy anmikun nja m'dhete vete me i ba hikun mos me e luejtep'r'izet kercikun! Per shka t'bajne s'jane sot tue pasun; per gjith anesh Shkjau u a rrasun. S'kane shka bajne? Po, a thue, mund t'desin? T'desin, pra , nuk kane shka presin: t'desin, po si u kane deke t'paret e ta marrin vesht Shqiptaret se a , ma mire nen dhe dhe u kja se per t'gjalle me ndej nen Shkja.... Po, le t'desin-s'kane shka presin pse , qe , Mirkja tash duel n'va kah Lesendra edh' a ' tue ra tinze, nper mal , Gjukoviq Pera me Bioca t'lehte si era e jane cue Shkjete e Vranines e jane ba me ushtri t'Cetines per me marre sot Oso Kuken qi me ta ka pase da buken qi u ka ruejtun male e veri qi u ka mproktun erz e shpi; por s'din Shkjau me mbajte miq'si! Aman, Zot, kur duel Serdari se c'kje ndeze Vranina zhari! Aman, Zot, kur mbrrini Pera se shume krisi atebote potera! Por kur rane Shkjete e Vranines shum u krisi plumbja shpines! Porsi she qi m'nji nate gjamet rritet turr e del prej amet tue ushtrue- e tue shkumbue shkaperderdhet nper zallina ashtu u derdh Shkjau te Vranina n'vale Shqiptaret krejt tue i pershi. S'lufton ndryshe' e rrebte kushedra e me dhambe edhe me kthetra zjarm e surfull tue flakrue kur drajt ta kene rrethue si i qindron sot Shkjaut Shqiptarit per dhe t'ambel qi i la i Pari; kambe per kambe tue qite pada tue korre krena neper Shkja U jane ndezun flake breshanat u kullon gjak n'dore taganat e u kullon gjak edhe zemra, ves se vendit s'u lot themra Por c'dobi: dielli tue le -isht'tue le m'ate dite per Shkje!- I rane ndore Shkjaut t' terbuem tridhete t'vrame e dhete t'shituem!..... O ata t'lumte, qi dhane jeten o ata t'lumte , qi shkrine vehten qi per Mbret e vend te Pareve qi per erz e ndere t'Shqipetareve derdhen gjakun tue luftue porsi t'Paret u pa' n punue Lehte u kjofte mbi vorr ledina bute u kjofshin moti e stina ak'lli , bora e serotina e der' t' kendoje n' mal ndo' i Zane e der ' t' kete n 'dete uje e rane der' sa t'shndrisin dielli e hane ata kurr mos u harrojshin n'kange e n'valle por u kendojshin. E njaj gjak , qi kane dikue ban. o Zot , qi t'jese tue velue per m'ia xe zemren Shqiptarit per kah vendit e gjuha e t'Parit. -Po valle! Osja ku do jete? Oso Kuka a mos nuk ka mbete? N'Xhebehane ka zatete! Ka zatete n'ate kulle t' barotit ku ka ba emnin e Zotit se per t' gjalle nuk ka me e lshue shoket e vet per pa i pague tridhete t'vrame e dhete t 'shitue. Kur pa Shkjau se pushka meni si kah vau si kah Liqeni e se mbete s'kisht' Oso Kuka me t 'tjeret t' vrame , perjashte ke suka m ' Xhebehane u turr m 'atehera si kur t' leshoje kah pranevera vrullet bleta cark njaj zgjonit tue zukate si rryma e perronit. N'brohori tue i lute jete Knjazit njiqind vete kercyen n'kum t'pullazit ma t' permendunt kah trimenia njaq u ngjiten mbi fragjia tue thye muret n'gjak t'perlyeme - por ka gjoben shpia e thyeme!- krisi Osja atebote si ulani mje n'Cetine i vojti zani "Ah kadale , Nikolle , t' vrafte Zoti! pse ketu i thone Oso Baroti se s'ke pa Shqiptar me sy se djeg vehten edhe ty!" Edhe zjarre i dha barotit Aman , fale i kjofshim Zotit kur ka dhanun zgjarre barotit se c'a ' dridhe Vranina shkrete! se c'a ' hjedhe kulla perpjete! se edhe L'qeni c'ka gjimue m'kala t' Shkodres tue ushtue! Qepra , tjeg' lla , gur e trena kambe e trupe , krahe e krena hi e tym e flake e shkendina shi mje n' Viri e hodh duhia I hodh duhmja shi n'breg t' Virit qepra , gur e gjymtyre njerit Eni , eni , mori shkina eni , eni , te Vranina mblidhni vete nper shpat e perrue ehu! kortaret e djelmeve t' ue edhe emsoni femijet mbas sotit mos t' lakmojne tokes s' Kastriotit pse u bjen shtrejte , qe besa e Zotit! Njasi gjaku qi Oso Kuka sot ka derdhun ke ata suka si per Mbret , si per dhe t ' Pareve velon se velon nder dej t ' Shqiptareve Pra , pa u djegun n 'flake t ' agzotit si Osos kuka n 'kulle t ' barotit s' ka me ra fisi i Shqiptarit n 'thoj t 'pangoshem t ' Gospodarit!- - Dielli n , cila kur u cue n ' Vranine sparit u zhvillue "Trobojnica" - kjofte mallkue! | |
| | | Lami Admin
Numri i postimeve : 312 Registration date : 17/02/2007
| Titulli: Re: Kėngė tė Gejrgj Fishtės Thu Mar 08, 2007 11:32 pm | |
| Kangė e gjashtė
DERVISH PASHA
Nje lajmetar i panjohtun , qe s'asht njeri por hije , i del perpara Sulltanit dhe i kallxon se ne Vranine , ne Zete e Podgorice kishin hi Malazeste. Lype nji ushtri ne mbrojtje te tokave Shqiptare. Sulltani ngarkon Dervish Pashen me 50 bataliona per kete qellim.Shqiptari gjindet ndermjet dy zjarmijeve te hueja.Poeti kerkon te harrohen dasite , inatet , ngatrresat e anmiqesite. I sjellet Zanes e vete: kur ka per te ardhe kjo dite , qe gege e Toske kane per luftue te bashkuem per te njajtin qellim?
N'ate Uldiz tue thirre Jacia zbret te dera Kapixhia Kapixhia i Abdul Hamidit per m'ia vu shulin deres s'zidit pse pose n'han , po isht' pune e prapte me ndeje dera naten hapte Kur , pa prite , qe shi m'atehera nji shtektar ia behe ke dera nji shtektar me rryp shtrengue shpervjele tirqit der' ne gju lage e ndrage e djerset tue i shku rruge te larget kisht ' marr i shkreti! Edhe lype me hy ke mbreti Po, kush je , more ti djale? Kapixhia po i nep fjale se ketu po isht' puna me dere.... e s'muj mbrene kedo me shpjere jo qi mbrende edhe me t'shti se del prap , dorezane , s'mund t'hi Se kush jam , pse m'pevete nuk ke se une vec hije baj mbi dhe zen shtektari i ngrate tue fsha se un kam kene e nuk jame ma kam kene motit n'nam e n'za kam pase toke e kam pas gji kam pas dhen e kam pas dhi kam pase plemet me tagji si ma miri n' rrokulli. Ofshe! sot , por pose gjithkuje un kam ngele nen zgjedhe te hueje a ma i keqi ndeje n'kryet t' vendit ma ban gjyqin jashte kuvendit m'i merr toket , ai , qi m' la baba, edhe mue m'mban mish per krraba n'dac per t'zi ' a n'dac per t'pjeke gjithsi atij t'vije tue iu teke.... Prandej ketu , pashe t ' madhin Zot! mos me rrek me fjale ti kot; pse edhe ngae me u talle nuk kam. E pse e zeza kuje nuk jam, vec se n'kjosha e zeza vetit.... m'prije m'qit , po , para mbretit se mue Shkodra me ka cue, per nji dert un m'ia dertue: per nji dert e ' i kob te zi qi i ka ra s'mjeres Shqipni qyshe se i ka dreqent kojshi edhe ngrohe gjarpnin ne gji... Kapixhia edhe i ka pri Fille te Mbreti ate e ka shti. Kur ka dale trimi ke Mbreti lage e ndrage , si isht' ken i shkreti m'te dy gjunjet aty ai ka ra edhe keshtu ka nise me kja: per jete tande , lala Mbret a ti mbahe mbret n ' Shqipni apo Mbret asht Knjazi Nikolla qi i ka mbledhe cubat Cetine e u ka pri ktej kah shqipni edhe marre e ka Vraninen ka marre Zete e Podgorice na ka thye atje n' Kernice ku , mos t'kenke ajo Mirdita qi m'ia ndalun aty hovin ai zanate pushkes qi e ka edhe n'Shkoder pat me t'hi me i ba krajl ai mbi Shqipni perse Shkodra, t' u ngjatet jeta! po ishte kryet e Shqiptarise. Per jeten tande , lal Mbret a hiq dore ti prej shqipniet ase ndryshe coe nji ushtri qi t'i bjere Malit te Zi; se keshtu gjalle ma nuk u rrueka!
Ka ndeje Mbreti edhe e ka ndie e ka ndie edhe asht idhnue; con e therret qate Dervish Pashen pa ndigjo. ti Dervish pashe ka ardhe puna tue u trashe tu' u trashe e tu ' i perzi pse qaj Knjazi i Malit t' Zi ka cue n' kambe , po thone , nji ushtri edhe dale ka ne Shqipni ka marre Zete e Podgorice me Vranine e me Kernice edhe n'Shkoder do me ra per m'e ba tane vendin Shkja m'e ba Shkja Shkodren mizore! Peshtjelli bashke peseqind tabore edhe del n'ate Cernagore e ma ban Knjazin terbjet qi Shqiptaret ka zane e i nget e s'po i len, jo, me gjallisun n'bjeshke e n'verri ai tu ' u vardisun. Mori e mjera Shqiptari ai t' shkoi moti gjithmone i zi si t' shkoi moti tue kja! Vjete per vjete ti n'gjak tu'u la vjete per vjete e muej per muej here n'gjak tand , here n'gjak te huej pa t'u nderrue kurrkund nenshtrasha! Qe, ky Pasha, Dervish Pasha t 'rrebte nji ushtri ne kambe ka cue e nper ty do' me u pershkue per me u ndeshe me Karadak.... per me t'la edhe ' i here me gjak. po a njimend , thue , se Dervishi kete ushtri nen arme e grishi per me ardhe me t' dale zot ty. edhe hekrat me t' shperthy qi dermishe t' kane kambe e dur' e t'mbajne rob tash s'dijne se kur? Jo, ,o ' e shkrete! Dervishi s'lot per me ardhe me t'dale ty zot e per ty me Shkje me u vra se ai zanate lirine s'e ka se prej si , kahdo ka ra, kush s'ka kendue , vec se ka kja. Por ai vjen perse Stambolla s'do' vete , po , edhe mbas sotit me t' mbajte rob ajo si motit e , tue t'ndryshun per ne themer me t 'ngule shishin ma kethelle n'zemer edhe gjakun me ta pi me ta shkimbe jeten unji e me t'lane m'u kalbe mbi dhe... Po ti djelmte, Shqipni , kur i ke? Kur i ke djelmte qi sot per ty m'arme me u cue edhe me mesy me mesy m'arme , po , t'prujte animikun e , pa dhimbe , nparzme celikun me ia rrase , e Knjaz Nikolles me i diftue edhe Stambolles se shqiptari a zot i vetit se s'i shtrohet Shkjaut as Mbretit?..... Ah , po ! Djelmte , qi ti ke rritun ata mohit ty t'kane ra edhe vetit i kane ngjitun njani Turk e tjetri Shkja dikush Grek , dikush Zejbek e kurdo qi u ka qillue keta per ty , jo s'kane qillue por per Mbret e oer Turqi por per Serb e per Greqi ai , ta mbaja Turkun n'Shqipni ky , ta ba vendin Serbi tjetri Grekun ta bie n'shpi edhe shite ty t'kane per pare t'kane ra mohit per timare per qifleqe e per beglleqe si t'kish ' kene nji grue hore e jo nane e zoje kunore zoja e Gjergj Kastriota qi sa t ' enden stine e mora me e nderue ka rrotull bota
E prandej tash gjate e okolla t'bijne Dervisha e t'bijne Nikolla e ta lajne trupin me gjak e ta zane shpirtin ty njak si , mo , Zot , ma keq per ty se c'ke prite me pa me sy se c'ke prite me sy me pa me t' poshtnue ty Turk e Shkja porsi t'ish 'nane e pa djale! Ketu, Shqiptare , ndigjonje ' i fjale a me hjeke sot meni e rese zemer t'keqe e cdo ngatrrese edhe t' forte m'e lidhe nji bese t'forte m'e lidhe nji bese te Zotit si Shqiptaret qi i lidhshin motit se nuk shiteni nder t'hueje ase ndryshej Shqiptaria ka me hupe , e Perendia po , ta dini , ka me u vra tue u leshue t' gjitheve ne Shkja perse dita ka me ardhe diku e zeze e diku e bardhe n't' cilen Shkjau Turkut i bjen edhe Shkjau Turkun e then e e ngarmon ai jashte Europet me gjak tone , qi rrin e ngopet tashe peseqind e disa vjet pra , ate dite Shkjau , po bami e u gjet t'dame e n'mjet vetit , ju Shqiptareve a pa zelle per gjuhe te Pareve pa dashteni per Atdhe t' uej per kete bese , ai do t'u shuej porsi shuhet krypa n'uje perse a trim a dhimbe nuk ka per kedo qi nuk asht Shkja jo qi i ka per t'marre do uha.... E mos pritni se vjen Mbreti se vjen Krajli a vjen Dauleti me iu peshtye prej thonjve t'ti pse , si thome na ketu n'Shqipni shka ta haje ujku nji here s'e xen gjarpni kurrnjihere... S'jane , jo t'huejte qi e peshtojne Shqipnine qi ia bien vendit lirine jane Shqiptaret e kurrkush tjeter mbanje n'mend , pse asht fjale e vjeter e una prandej po e ve ketu ne leter qi, po kje se hupe Shqipnia per faj t' uej , kur t'rriten femi'a e t'ujte nipa : n'kje se gjalle ua len Shkjau ndonje per malle e kete fjale n"Lahute t'Malsise ta kendojne , ne fryme t'dhnise t'ua mallkojne shpirtin per s'dekuni e t'u namin rroc e koc perse asht dam , po , pasha Zotin! n'zi Shqipnia m'e shkue motin e me fsha ajo n'robeni tue pase djelmte qi per trimeni i permend n'fiset t'tana ke bjen dielli e ke merr hana. Hej , mo Zane! si t'duket ty? A thue shoh une kurre me sy se shqiptaret do t'bien m'nji fjale Zot Atdheut keta per t'i dale? se mbas flamurit kuq e zi Gege e Toske , fushe e malsi kane me dale ndo'i here n'ushtri me derdhe gjakun per Shqipni? Po, pse jo? Me kohe e pune ku me endire e ku me dhune gja pa u ba nuk jet n'kete shekull keshtu qi' i here shka dihej mbrekull dan mandej si t' ishte loje Jo, po; dita do t'agoje n't'cilen tok fisi i Shqiptarit ka me u mbledhe , edhe barbarit qi der' n' shpirte e ka poshtenue me arme n'dore ka me i dhishmue se ai per t' gjalle s'i shtrohet kuje se rob s'rrin nen thember t ' hueje por don kohe , moj zemer vale qi Shqipnia m'veti t' dale pse vjen moti per kadale. Per nji dite bijne kerpudhat n'shi por nuk mkambet jo , ' i Shqipni.... Pra keto fjale tash, ketu t'i lame, E prape kanges t'ia zame pse po ndihej ke atje kah Shkodra fort po rreh trompeta e lodra fort po ushton qai Rozafati Dervish Pasha ke s'ia ngjati edhe n'Shkoder ia ka behun me psedhete taborre t' njehun t'tane harape e Anadollake per m'e ndeze Cetinen flake m'e ndeze fkale , e m'e kalle Knjaz Nikolllen m'e xane gjalle edhe lidhe n'Stambolle m'e cue m'e lane mbeshillun ne katue ku rrin kali tingellue.
Heshtu , Zane , mos qesh me mue, se merziteshem kam qillue! Paj per t'gjalle s'lidhet Nikolla se ai po i kisht' do djelm sokola qi per Fe e liri t'Parit qi per nder te Gospodarit ndryshej s'bien , jo , n'fushe t'mejdanit ndryshej s'rrajne m'asqer t 'Sulltanit vec si krsuhku , qi shkon n'darsem t'tane plumbat presin n'parsem. Pse edhe ata e kane kanu bese me Turk kurre mos me vu mos me vu kurr bese as fe me te por me u vra , me u pre po duel ai ndo' i here m;ate dhe Jo qi vete Knjazi i Cetines po ishte trim , po , zogu i Shkines e nuk lidhet per s'te gjallit per me u mbeshtille te grazhdi i kalit. Shka t'i bajme: anmik na e kemi por te drejten do t'ia themi.... prandej vete kishem me thane se edhe teper ka per t'kane per Dervishin , n'mujte me dale der' n' Cetines , ai rruges pa u ndale perse asht mal Cetina e shkrete duhet pune me u ngjite perpjete... Po , po ; duhet , besa , pune, per me i hi Cetines perdhune pse qe Knjazi sa ka ndi' se Dervishi erdh n'Shqipni fjale ka cue Malit te Zi n'lufte me dalun plak e i ri n'lufte me dalun burre e grue burrat mire nen arme shtrengue grate me kemasa e me supara me kosh n'shpine cikat e ngrata per me i bartun buke ushtrise per me i dalun zot lirise kundra anmikut te lirise. e pse rreth t'tane Karadaku asht nji gjuhe , ' i feje e 'i gjaku e nuk don vec qeverine sa per t 'ngope me ar parine por do' Atdhene e don lirine don me shkue perdite ma para per kah dija e punet e mbara burre e grue ne kambe jane cue edhe pritat i kane xane, ashtu Knjazi si u ka thane kane xane pritat ane e m'ane burra , djelm e gra, e vasha.
Qe, edhe dynde asht Dervish pasha me pesedhete taborre t'veta edhe merr rrugen perpjeta tue rrahe lodra e trompeta. Da ushtrine e ka n'tri ceta njanen leshon kah Podgorica tjetren derdhe ai kah Kernica merr te treten permbas vetit gjate liqenit m'lundra t'mbretit e si ata shkulmat e detit qi, tue velue e tue shkembue tue gjimue e tue ushtue vijne plandosen per ani here per balle e here per bri tash tue e hjedhun , thue , nder re, tash pingul neper kurrne shul n' teposhte tue e karrani thue n'avis duen me e perpi shkrehe ai turrin per Mal t'Zi n'Velecik e del n'Rumi. Asht ndeze zhari mal e verri. Kerset topi , rreh havani ka marre gjame tane Ballkani. Ah! kadale , bre Knjazi Nikolla se ky a 'Mbreti e kjo a Stambolla se me top e me "nizame" t'djegun dhene , po , per nen kambe. A me Turk deshte me u pre? qe, tash Turkun tek e ke del , del!rrugen me ia pre.... Por nuk dij si ke m'u da n'pac vu sy me te m'u vra perse asht trim , po , asqeri i ti, si ma i miri nder krajlni, kur t'kene krena qi me pri te kete buke , barot te zi. A nuk sheh ? a ke verbue? Dervish pasha c't'ka rrethue? si n' menjene t'ka shtrengue gjalle prej dore s'ke me i peshtue pse edhe n'ty fort asht idhnue. Se asht idhnue Pasha i stambolles kish me thane Knjazi i Nikolles s'po ia hang'rka kurrkund palla pse , qe, atje, n'do karpa t'gjalla rrethe e cark ai permbi Rjeke t'tane ushtrine e ka perpjeke ku dhane besen per me deke per me deke e per me u shue e Cetinen mos me e leshu' per pa u ba gjaku der' n' gju. Kane lidhe besen , po , n'mjet vedit me ba pushke me asqer te Mbretit edhe t'Paret mos me i koritun qi , pa u lodhe e pa u topitun kurdohere me Turk jane pre per liri , po , edhe per fe. mandej da i ka ceta-ceta Rjekes tue i leshue malit perpjeta ku s'ke vec curra e kacuba per kacuba ka dy cuba per gjith curraka dy burra ka dy burra malazese ngjedhun vezmet mire per brez ngjite taganet ne sylah idhte "novicat" peshtete per krah synin xhixhe e vet'llat shllunge neje-neje kryet si bunge qi' i qind here me i ra supate nuk ia hjek, jo , i ashkel t'thate por t'tane mend e te tane di'e per me u pra me Turk Azie..... Dervish pashes mandej con fjale: "Byrme!" kur t'duesh, mundesh me dale n'dac per mik , n'dac per anmik se ma gati c'se kam le s'e njoh vetin ne ket dhe buke e mish, barot te zi si zanate qi asht n'Mal te Zi. Shkon Dervishi tue u shty tue u shty e tue rrembye. ka marre Zete e Podgorice ka marre Viri edhe Kernice edhe marre e ka Vraninen Oso Kuka ku ka mbete mandej mandej kambe ai ka theke per me dalin neper Rjeke e me u kapun te cetina ku kisht' cerdhen gjeracina ku kisht trollin Knjaz Nikolla edhe trolin rreth e okolla ma i shembe , me ia derrmue mande pash n'dhe me ia gropue. Por se shka, kur erdh me dale neper Rjeke me kapun male Madhi Zot , ty t'kjofshim fale! se c'ka shkrehe aty potera se c'asht ndezun lufta atehera se shum gjaku edhe ka shkue shum"nizami" ka sharrue! Ka mbete gjindja pa u remue me i grane shpezte e Karadakut qi edhe leshojshin fort n'ere t'gjakut..... Masyni Turku me fuqi priti Shkjau me trimeri e ka ' u ndeshen me furi si t'u ndesheshin flake e agzot lum e lum per t'Madhin Zot! t'ia dha vigma e t'ia dha ushtima t'ia dha krizma e t'ia dha bubullima t'nisi topi me gjimue t'filloi pushka aty me velue t'u perla Turku me Shkja njani m'tjetrin t'u ndersy shoq me shoq t'u kaperthy' njani mesyni e tjetri shtyje si dy dema balle per balle qi atje n'djerr a n'ndonji zalle kur bajne gjethet mriz prej xetit kaperthye brynash n'mjet vetit kakezue shpinen ba kular shtangue bishtin strumbullar dyndun poluhni re n'ajri rrine t'u vra me t'madhe meni der' t'i daje ndonji bari. Dy here Turku u kap ne maje du here Shkjau e leshoi nder zaje tue shkrue sh[atin me harape. Por kur s'tretit muer me u kape e me dale prap n'maje t'malit kur n'Mal t'Zi kje pika e djalit i leshoi n'toke atehere "shejtanat" edhe ue cue e xuer taganat e si bisha tue lurue fulikare n'Turk leshue E t'ia nisen me i krekcue ke me krye , po , e ke me koke tue i leshue shyt dekun per toke. Aty Turkun e leshou zemra edhe vend s'i xu ma thembra por u drodh e solli shpinen e n'teposhte e muer rrepinen. T'iu leshue Shkjau mbrapa per gjurme e me vigme e t'madhe zhurme vrap per vrap e turr tue e ndjeke ke tue there , ke tue lane deke e dermoi der' poshte ne Rjeke ku prap sh'gjete i vehet n'shpine edhe e debon e e qet n'Vranine. Kur me sy ka pa dervishi se Nikolla ushtrine ia prishi fort nji here ai na sht idhnue ka shkrepe kambet porsi i terbue idhte "javrenin" ka qortue por mandej zgjedh nji "allaj" t'ri nder ma t'miret qi i kisht' n'ushtri e ia qet Shkjaut mbrapa shpines me ia pre rrugen Cenise Vec Nikolla , i biri i Shkines po kisht' kene nji biramel qi ma n'Shkja shoqi s'i del prande' e pa me kohe rrezikun edhe u drodh e u vu ne t'hikun mori malin thik perpjeta tue u zhduke me ceta t'veta. U zhduk Knjazi , e Dervish Pasha ishte ngerthye ato vet'lla t'trasha mori rugen per Cetine Valle , a hin Pasha n'Cetine?.... Nuk e dij a hin n'Cetine por n'Cetine e dis se s'rrin dic po velon atje n'Berlin....
| |
| | | Lami Admin
Numri i postimeve : 312 Registration date : 17/02/2007
| Titulli: Re: Kėngė tė Gejrgj Fishtės Thu Mar 08, 2007 11:32 pm | |
| Kangė e Shtatė
KUVENDI I BERLINIT
Ne konfliktin e Ruseve ne Turqine , Fuqite e Medha te Europes hine ndermjet dhe cilin Kuvendin e Berlinit. Per Shqipni s'mendoi kurrkush. Krajl Nikolla kthen ne Cetine e thrret Pal Milanin per ta degjue me 5 taborre ne Shqipni. Pal i urte , s'pranon te xevendoset me Mark Milanin.
Deh! oj , Zane , ty t'kjosha true! a thue din ti me m'kallxue se c'ka ndjeje tue bumbullue andej larg kah Rumelia ka' ajo Plevna e Bullgaria? A kjene topa a vec kjene gjame qi u dridh toka ashtu nen kambe? Besa, jo , pra nuk kjene gjame qi u dridh toka ashtu nder kambe por kjene topat e Rusise kjene havanet e Turqise qi humb'lluen fushes s'Rumelise nate e dite tue rrah pada, Rumelise t'tane n'gjak tue e la kah na u pre Turku me Shkja me Moskov Turku ka'u pre Rrembei gjaku shkulm mbi dhe si mjere zemra e atyne nanave qi i pa'n djelmte atyre anave perse kryet nen gryke t'havaneve kur te rrahin keta batare s'i ban njeri , jo , nji pare bre ma zi edhe e pat per t'ndodhe pse tue u rrase kje Shkjau n'Stambolle me zhbi Mbretin n'post te vet vec se u rane Krajlat ndermjet edhe pushka tashi prani. Sot t'shtate krajlat e Sullatani n'ate Berlin na jane bashkue na kane nise me bisedue se si punen me e vendue per me vu paqe dhe bese per me shue lufte e ngatrrese zemer t'keqe , meni e rese tue ngule gure , tue ngule kufi per gjith vend , per gjith mbretni gjate Ballkanit n'Dete te Zi. Por tue kene se bese e fe nuk po kisht' , jo , sot mbi dhe e se i froti n'arme mberthye ai po kisht', gjithmone arsye un tue pas jam , ketu do frige se na bine ndo' i pune e lige per Shqipni e per Shqiptare ke keta s'kane miq as kumbare qi me fole per ta nji fjale qi me hy aty zot me u dale. Pse edhe qe, qaj Knjaz Nikollla leshue dollamen pola-pola e me ' i struge te gjane dy pellambe me'i kosh rrethe neper kambe shkye shllvaresh mbi kupe te gjunit me iu dhimbe gurit e drunit ai po e del Krajlave para e me fjale dokrra t'mbara po ia nise aty me kja se ai toke buke nuk po ka bjeshke e verri se ati' i jane tha i jane tha e i jane shkumbue te tane shkam e rrase lemue pa nji kallze , pa nji shkop druje se qi pop'lli rreshkun uje asht ka' i del prej Cernagore po s'iu leshue nji toke gratcore si bjen fjala , toka arbnore. Toka arbnore , toke me name (ble me pash e shite me pllambe pashi argjand , pellamba flori) n'dac ne bjeshke , e n'dac verri n'dac per hen e n'dac per dhi si per buke , si per tagji si per pune , si per tregti. Edhe Krajlat po e ndigjojne po e ndigjojne as s'po e qortojne vec se bashke me mbret t'Stambolles po na i apin dore Nikollles me marre Plave , me marre Gusi me marre Shkodren me Malsi der' ku ndan vendi me Dri; si ate Zoti ma marrofte Mbret , a Krajl , a kushdo kjofte qi vu dore n'leter ma i pari vendit t'vet me dale Shqiptari ase rob me ndjeje nen Shkja page e t'dheta atij me i la! Se per Zotin, - kjofte levdu!- per pa u ba gjaku der' n'gju kurr Shqipnine s'kemi per t'a lshu. Se kur t'merret , valle Shqipnia flake do t'ndezet rrokullia e do t'binden fiset t'tana kah bjen dielli e kah bjen hana.
Gjaku i jone , po ka me velue nama e jone , po , ka me velue ka me i shkue n'vesh Perendise edhe i Lumi , n'fryme t'idhnise n'vend Europen ka me e vra te tane n'gjak ka per ta la. Kur ka ndie qaj Knjaz Nikolla se ati' Europa edhe Stambolla dore i dhankan mbi Shqipni me dale cubi nji zotni vu "kapicen" n'njanin sy se c'a' hjedhe e c'ka lodrue se ' edhe kanges c'ia ka fillue porsi krushku tue vallezue! Lum e lum, po , i biri Shkines se nder kesolla te Cetines n'ato kohe qi kane me ardhe ka me ngrane ai buke te bardhe ka me zi' ai mish tarocit ka me pi , po , vene prej pocit n'te dy faqet me i plase gjaku kacandre me i ndeje mustaku. Ne Cetine mandej ka dale Pal Milanit i ka cue fjale more Pal , more ti djale nje sahat mos t'bajsh me u ndale por flu ' tro si gjeracina edhe pa eja ka Cetina pse due t'ap un ty nji ushtri pse taborre djelm te ri t'tane sokola , le n'Mal te Zi per me i qite un n'ate Shqipni n'Hot e n'Grude , n'Plave e Gusi e ato vende me m'i shtrue se ato krajlat m'i dhane mue me shkele m'to gjithsi te due. E mandej , si per nji jave t'm'i keshe shtrue Gusi e Plave n'beh t' m ' i biesh Lekeve t' malesise si njaj ujku prej pusise e me shpate e me konop te m'i bajsh mue Leket per shkop edhe vendin gjane e gjate t'ma pushtojsh der' n Perrue te Thate. Pse , si shtrue ta kene Malsine t'keme marre Plaven e Gusine atehere na po t'rras'na n'Shkoder tue luejte valle e tue kecye loder si ata mazat neper lame po na hi kund ferre ne kambe. pal milani thote nji fjale: njeksaj pune a' veshtire me i dale se p'r'i jave s'shtrohet Malesia as me pushke s'meret Shqipnia. Venu shej , po , fjaleve t'mia e mos nguc grethat me krande perse nguce te zezen tande pse edhe jashte n'kete pune ke marre per pa t'pase kush gjak as varre nuk thote Zoti, as s'e ep kanuni ne vend t'huej ne zjarm me rrane me i ra detit ane e m'ane se n'fjale tande atje do t'vete por n ' Shqipni , besa , s'mund t'vete. Qeshi Knjazi vesh e m'vesh se ti s'kenke- o burre prej nesh kenke burre vec me ngrane pershesh cese ia nise me m'predikue thue se' i grue vete kam qillue qi me u trembe prej fjaleve t'hueja. Jo , po , mire do t'isht per ty kamalaf me vu ne kry me leshue mjekren der nen gji e me dale pop ti n'mal t'Zi per mos dac ti n'shpi me shkue me ngjite furken porsi grue e aty n'dere , ndeje mbi ndo' i k'rroqe me tjere n'bosht me t'ande shoqe tue u xe me ta n'shulla se per lufte s'u dashtke gja. sa per lufte asht Mark Milani burre si motit , trim si luani qi edhe ushtrise ka per t'm'i pri per me shtrue Plave e Gusi per me shkele Leke e Malsi Edhe Shkodren mbrende me i hi me i hi mbrenda me bajrak me e ba Shkodren Kradak. keshtu tha Knjazi e leshoi kushtrimen per me mbeledhe n'ushtri burrnimin. Pingroi Zana neper molla hajde , hajde ! or , Knjaz Nikolla se pak gjate je shty me fjale se vjen moti per kadale se s'din njeri ku mund t'dale po kjo' imend se leshon ai vrapin ma te madh se ta kete hapin si , me gjase , ti don me e leshue cese nder mend ty t'asht ngujue ne gasi nji ushtri me cue Shqiptarine nji here pa e pevete a thue e leshon Gusine e shkrete a thue e leshon Malsine e ngrate per pa i shpraze dy pushke m'te thate. Me Shqiptare , more Nikolle mundet njeri ngusht me ndodhe po s'u shkoi ai mbrende per mik se ata le kishin celik e vu sy kishin me deke m'erz a m'toke me pase me i preke s'ka shka ban nder t'a i huej! se ata gjalle s'i shtrohen kuje n'dashte t'jete Knjaz , a n'dashte t'jete Mbret se ata Mbret po ishin n'dhe t'vet fort gabon kush i gerget! | |
| | | Lami Admin
Numri i postimeve : 312 Registration date : 17/02/2007
| Titulli: Re: Kėngė tė Gejrgj Fishtės Thu Mar 08, 2007 11:33 pm | |
| Kangė e tetė.
ALI PASHA I GUSISE
Ali Pasha shtrengohet per rruge. Pershendete nanen e i len porosi shpine. Se shoqes i len amanet djalin dhe i urdheron ta rrise bujar, trim , besnik , luftetar , kuvendar , te afte per te pri e per te ndigjue. Po pat rrezik e ra vendi nen Shkje , le t'i prese kryet dajlit , por mos ta dorezoje gjalle.- Merr rrugen Pasha perplot me mendime. Kapet tek nji gurre dhe ulet te pushoje. Nga Bjeshka afrohet Ora e Shqipnise. Asht e pezmatueme kundra Shqiptareve te cilt para vendimit te Berlinit e palaneve te kraj Nikolles rrine me duer ne ije. Pasha e perbeton Oren mos t'i name Shqipetaret , ne emen te cilvet vulndetohet ai vete te dese per Shqipni.
Drita duel , dielli s'ka le Ali Pasha ' i trim rr'fe heret sot keka cue kenka vesh , kenka shtrengue paska mbathe cizmet der'n'gju edhe u ulka ne katu', ka nise gjokun m'e shilu' , i ven frenin prej florinit i ven shalen telatinit , ia shtrengon me tre kollana hidhe gjoku porsi Zana, poersi Zana n'mal t ' Tomorrit edhe e xier te dera e oborrit nanes s'vet ai ku i therret ku po i thrret e keshtu po i flet: "Pa ndigjo , mori ti loke banmu ndere ' kush te jete per ndere mos len t' vobeg me kja n'dere mos len t'vobeg n'dere me t'kja, por t'm'i delsh moter e vella por t'm'i delsh ti nane e tate si te Paret na lane zanate se kane bijte do pune te reja e do dal un der 'kah Peja der' kah Peja , der ' kah Reka per me u pjeke te Haxji Zeka e nuk dij kur ka me m'ra me u kthye dale , me ty me u pa perse shtegu orok nuk ka" . Nuses s'vet mande' i ka thane: "nji amanet jam tue ta lane rritma djalin djale bujar, t'me dale burre e burre shqiptar t'm' bahet trim e kuvendar me qindrue per kanu' t'vet me luftue per Atme e Mbret: t'dije me pri e me ndigjue kudo puna me i qillue armet e besen mos me i l'shue. Por ne kje se mali i Zi erdh e ra kurr ne Gusi der' sa t'jete djali kerthi pashe njate Zot , qi te ka fale ma nigjo ti grue nji fjale: Bane zemren gure e krep premja djalit kryet ne djep mos m'ia lesho knjazit n'dore gjalle s'due ta la n 'Shqipni un perrale se nji biri i Ali Bregut se nji nipi i Skanderbegut Knjaz Nikolles i ka sherbye se ka vu "kapice" mbi krye se ka ndeje per t'gjalle nen Shkja page e t'dheta atij tue i la. Ma mire n'vorr me u kja per malle se nen Shkja me ndeje per t'gjalle!" Keshtu tha Alia e i hypi kalit edhe u nise terthores s'malit porsi breshni me duhi tue menue , duhan tue pi. C'do t'mendoje , valle , Ali Pasha qi i ka vra ato vet'lla trasha qi i ka vra ata sy si sh'gjeta thue se n'meni i ka ardhun jeta? Se shka ende kjo menjda njerit s'din kush gja , pose njatij t' Mirit qi nuk flene as kurr nuk kotet qi ka dore stinet dhe motet e qi rrezja e syut ka i priret t 'zemres s'njerit kthellon gjiret e ia shef te tana endiret ia skyrtjon t'gjitha deshiret qi aty mbrende rrijne tue perzi diku bardh e diku zi: Ai , po , din sh'asht tue mendue Ali Pasha rruges tue shkue. Une vec dij t'u thom nji fjale se tue shkue ashtu m'kale e m'shale t'u i ra dromit me t'medhaj hapa shum do rruge ka lane mbrapa shkote gjoku porsi re: edh 'asht kapun ne nji rre ku nji lis i bukur ishte lisi ishte e hije kishte edhe kishte ' i gurre perbri gurre te gjalle ' te kjarte flori ku edhe gjokun ka ndalue e ia ka zbrite per me pushue nen ate hije e te njaj krue. Tue pushue per nen ate hije si lua , qi prej shpretie zen m'do ' i moje , kepuce e lmekun pa dobi mbasi t'kene ndjekun t'lehte anmikun , qi i grabiti kelyshet e njome e menise i rreshkiti me sy t'vrane kundron Alia se sa e bukur shqipataria rreth e cark i shtrohet para me liqej , lumej e ara e me male te madhnueshme e me pyje te brelueshme edhe syte i mbushen n'vaje kah mendon se fati i saje nder duerte t'hueja gjithmone ngeli se ma i keqi p'r' here e shkeli e s'e la me cue kurr kry' s'e la drite me pi me sy . E ashtu ndeje trimi nen hije n'mend tue endun pune Shqipnie kur qe sheh logut tue ardhe nji si Hije , veshe ne t'bardhe si nji vashe qi fat ve sparit shtrengue ijet me i shoke arit e tye zhdredhun fkloket gjate shtatit si ato rrezet krese s'njaj shpatit kur ban diellei per me le neper bryme te nades s're. Ardhun shtatit si breshana si ajo vera e si ajo Zana bite shpatit tue flaknue der' qi vjen e xen mbi krue vjen e xen fille nder ylbera qi ndermjet t'stombeve t'blera e per rreth t'argjandte t'currilit i trajtote rrezja e diellit. U trand gjoku kur e pa ( thone se kali praske nuk ka.) Curroi veshet e ngrehi krye't e haru , pa ia da syte turfulloi nja dy a tre here tue u smbrape rudines s'blere kah kish't ndjeje Ali peshtete. Ali Pasha e pa dhe vete e m'nj'' n krah kish' zatete i dha shtatit e u drejtue edhe ndei ai tue kundrue pale a isht' njeri ase hyjni. E tue keqyre ashtu n'habi qatje vone po nise me i thane "Pashe Njate , qi te ka dhane a je njeri ase je Zane? A lute Pashke a lute Bajram?" "Se shka jam e shka nuk jam se as luse Pashke as luse bajram se a baj hije aa jo n'kete jete ketu s'asht ngaeja me pervete". po i thote Hija atehere Alise: "Se ngushte jane punet e Shqipnise se mbrende besa asht krejt harrue se lugat m'te Knjazi asht cue asht cue Knjazi m'te lugat ka qite sogjet shpat e m'shpat don me dale der' n'Rozafat B'ate Berlin u da pleqnia n'dore te Shkjaut me ra Shqipnia" "Mo' , pashe Zotin ! Shka po flet? zen Alia e po gerthet Po a s'ka Zot , a s'ka kund Mbret qi nji Knjaz i Malit t'Zi mund po e baka ai sot pleqni me i pushtue keto Malet tona ku cese rremben Drini e Valbona s'ka ra mbrende parmende e hu'j page e t'dheta s'jane la kuje?" "Jo , po , pra , i pergjegj Hija nen kambe t'Shkjaut do t'vueje Shqpnia edhe Knjazit page e t'dheta do t'i laje per sa t'rrjedhe jeta perse sot gjindja shqiptare rrejte me pare e me timare bese e fis keta kane mohuemun krejt Atdhene e kane harruemun edhe armet i perdorojne kur mos t'vrasin shoqi'sho' in jo per t'sjelle lirine Shqipnise jo per t'mbare e t'mire t'njerezise por per t'gjedhe se ke nder t'huej zot Shqinia do ta quej. Marre e turp per fis t'Shqiptareve me nderuem namin e t'Pareve edhe rob deshtas me ngelun nen kambe t'hueja ndrydhe e shkelun si mos kush n'fetyre t'rrokullise! se une jam Ora e Shqipatrise se un Shqiptaret- o do t'i nami t'mos u zhbihet arave grami t'mos u dahet dheneve dami t'mos u lindet djale ne voter t'mos u rritet vella as moter, por le te shuhen nen zgjedhe t'hu'j porsi shujet krypa n'uje"
"T'lshosha bjeshket , o mori Zane merr Alia , atehere , me i thane t'leshosha bjeshket e t'leshosha malet mos na nam , he shto-Zo-vallet! pse na nama na ka ra pse na besa na ka vra cese ka mrrijte fisii i Shqiptarit me u dridhe para "Goskoparit" Shqipatri me u dridhe n'sy t' Knjazit si ai as luga n'fyt t'nji mazit s'con kandar ai nder mbretni.. Jo, por, n'kje se n'Shqipatri ke gjete hije me pushue ke gjete gurra me u freskue e rudina me lodrue me lodrue e me vallezue krah e m'krah me t'buk'rat tjera kur lulezon e bute pranvera pashe njate sy , qi paske hylle qi ma cile e qi ma mbylle si ajo hana neper pylle deh! m'kallxo n'kete hije shpati si ta peshtoi Shqiperine i ngrati; se t'baj bene mbi gure te vorrit n'Bige te Shales e m'Shkamb t'Tomorrit qi per te nuk m'dhimbet djali qi per te jeten e fali." Kur ka ndie Ora e Shqipnise se shka i tha Pasha i Gusise fort me veti ajo a gxue edhe Pashes keshtu i ka li'gjrue: "M'kambe , pra Ali , per n'kjosh kun gjalle nuk asht ngaeja sot me u talle Knjazi topin'asht ka e kalle. Dil e piqu n'Haxhi Zeken Grish Kosoven , bashko Reken lesho kushtrimin n'Toske e n'gege mblidhnju tok si kokrrat n'shege forca tok- s'bahet rrecok edhe , lidhe me bese shqiptare bini Shkajut ju fulikanre un me ju kam me qillue Shkjane nen kambe kam me ua shtrue. Por , pse ti ma bane ate be se nep jeten per Atdhe qe un po t'ap nji force te re vendit lisat ti me i shkulun m'ty tagani mos me u ngulun plimbja e pushkes ty mos me t'vra gjylja e topit mos me t'ra." Edhe keshtu tu ligjerue Ali Pashes ajo asht afrue ka qite doren mbrende ne gji ka xjerre jashte do rosmari ia ka dhane t'i marre ere mandej thane i ka Alise: "Hajt, Ali , ti me u pruvue pale a e shkul lisin me rrema pale a e shkule e prap e ngule" Edhe trimi i asht shtrenguem me dy dueret lisin ka kape dy tri here ai e ka trandun me gjithe rraje edhe e ka shkulun por kur prap ka ba me e gulun as nji gju n'dhe s'mund e shtini. Fort ka qeshe e Buk'ra e dheut kur ka pa se Ali Pasha s'mujka n'vend lisin m'e e nulun edhe s'dyti rosmarine ia ka dhane t'i marre ere Kur asht cue s'dytit Alia me dy duert lisin ka kape e si t'isht ' i hu prej gardhit shul perpjete ai e ka ndritun e der' m'dege ne dhe e ka ngulun. Mandej sjell asht me soditun se c'po i thote ora e Shqipnise por me sy t'Miren s'e pa isht' ba voese e ra nder lule. M'kambe Alia habite ngeli tue kundrue rreth kah zabeli deri nalt ku niset bora per me pa se c'u ba Ora. Kur nise gjoku me hingellue nise me thunder me trokellue thue se n'mend po don me i qitun se s'isht ngaeja aty me pritun Asht kujtue , madje, Alia per shka thane i kishte Hija se n'rrezik gjindej Shqipnia edhe gjokut n'shpine ka kercye. Gjoku turrin ka shperthy kush dy here s'i pa me sy. | |
| | | Lami Admin
Numri i postimeve : 312 Registration date : 17/02/2007
| Titulli: Re: Kėngė tė Gejrgj Fishtės Thu Mar 08, 2007 11:34 pm | |
| Kangė e Nantė
LIDHJA E PRIZRENIT
Ali Pasha u qet kushtrimin burrave te Shqipnise te mblidhen ne Prizren. Ora e Shqiperise thrret Zanen e Sharit rrehet se jane Ajkejte apo Dadajte e dheut me Ali Pashen ne krye te vendit. Rreth tij Marash Vata e Abdyl Frasheri , Prenke Bibe Dode e Toptan , Cun Mule e Mar' Lule , Vrijon e Deralle , Abdyllah Dre e Shan Dede.Ndersa Ora e Zana bisedojne ne vedi, Abdyl Frasheri cile mbledhjen , tue ende epopene e Kombit.....
Shkrepi dielli buzes Cukalit eja e t'kendojme , oj Zane e malit eja e t'kendojme n'Lahute t'Malsise si ata krenat e Shqiptarise ne Prizren na jane bashkue per me fole se si me e peshtue prej capojve t'Malit t'Zi qi ka dyndun top e ushtri me hi n'Plave , me hi n'Gusi me marre Shkodren me Malsi der' ku dane vendi me Dri pse , po tjone , Mbreti i Stambolles dore i dhanka Knjaz Nikolles me ndeze zzjarm ai n'votra tona me nga qete ai n'ara tona, me ba dru n'zabele tona e me gra e vasha tona, me lujte Shkjau harushe me ne thue s'ka Shqiptare mbi dhe. Por po kisht' , besa , Shqiptare kisht' Shqiptare zemer bujare burra t'urte , trima luftetare qi s'po u tutshin keta me deke n'erz e n'toke me pase me i preke Perse , qe ; qaj Ali Pasha fort ka vra ato vet'lla trasha ka vra vet'llat edh' a' idhnue burri i botes ' kur ka nigjue se n'berlin asht ba pleqnia nen kambe t'Shkjaut me bue Shqipnia edhe ne n'Peje trimi ka dale t'tane Shqipnise ka cue nji fjale qi shk'a' Krye , shk'a Bajraktar shk'a Vojvode e shpi e pare fille me dalun ne prizren per me ngrehe aty kuvend e si motit per atdhe me lidhe besen , me lidhun fe bese e fe me lidhe shqiptare se pa dale Shqipnia fare sa qi n'fushe as ne zabel mos te lehe ma qen ne stel mos t'kendoje as pule as gjel vendin te huejve mos m'ua leshue. Shkjaut per t'gjalle mos me iu shtrue mos me vu "kapice" mbi krye Mbretit fjalen me ia thye Edhe n'lajm qi cpon Alia trup ne kambe cohet Shqipni shk'a gegeni e shk'a Toskeni cohen Krene e Bajraktare Agallare e pashallare Me Vojvode e me beglere trima n'za , burra me ndere larg t'permendun per urti lart te lupun per pleqni e kush tok e kush shok si ata hyjt qi shkrepin n'qielle ne Prizren na shkuekan fille Prizrenjanet ku mire po i presin buke e zemer po u qesin si zanate qi e ka Shqipnia kur t'u shkoje miku ke shpija e si tok na jane bashkue trimat n'kambe atehere jane cue e kane dale ne log t'kuvendit n'ato mojet e Prizrenit ku kane ndejun rend mbas rendit me Ali Pashen n'krye t' vendit.
Valle c'piskati n'hije t'blinit n'ato mrize t'Ljubotinit qi ushtoi vigma ashtu zalise? Ora e bardhe e Shqiptarise paska kene m'nji gurre tu' u la edhe e mira e paska pa se atje poshte- o ne Prizren kenkan mbledhe Shqiptaret ne kuvend paska pa ajo e kenka gezue n'maje t'bjeshkes paska flut'rue edhe n'gjuhe t'ambel t' Shqiparit thirre i paska zanes se sharit sa qi ushtue ka hapesira a po ndien , moj t'rafte e mira! moj shtat rrituna na mjalte? Paeja ' i here m'kete bjeshke te nalte paeja ' i here , per dac me pa shka s'ke pa as n'Turk , as n'Shkja Zana mire ate e ka ndi fluturim asht leshue n'ajri ia ka behe n'bjeshke t' Ljubotinit sa rre' i here qepalli i synit ku aty para i ka dale ora edhe kapun dora-dora tue kuvend motra me moter na kane zanun vend n'ate koder. vend n'ate koder , si kane zane ka qite ora dhe i ka thane: "se une qi dijte e kam ma s'miri se ty p'r here ta ka dashte hiri me t'kuvendun fjale burrnie me t' permendun pune trimenie e me njohe burrat e dheut qi per Fe e per liri t ' Atdheut vringellojne shpatat si vetima trandin boten si bumb'llima bajne anmikun copa e grima deshta t'thrras , moj vetull-njale mbi kete bjeshke nji here me m'dale per me t'thane se edhe n'dite t'sotit po kisht' burra porsi motit mos me u trembe ne flake t'barotit mos me u tute n'vringellim t'celikut balle per balle m'iu turre anmikut . A i sheh poshte atje n 'Prizren njata burra mbledhe n'kuvend?" A thue i sheh e a thue po i njeh ?" Un po shoh , por nuk po i njoh Nuk po i njoh , jo , se kush jane po i pergjegje e bardha zane vec , mbas gjaset , kish ' me thane se ata akejte na kenkan ngjallun qi t'larget Trojten paten kallun pse edh' ai trimi n'krye te vendit qi po dan ne log t 'kuvendit porsi t'isht' nji rode dragonit fort m'i ngjaka Agamemnonit si p'r ate tjetrin , pak pertej me ata t'dy mustaket te medhenj krah e m'krah qi i paska leshue e qi folka si tu' ul 'rue kish me thane se a Diomedi. Fort ka qeshe Ora me vedi se ata Akejte , besa , nuk jane s'jane Akej as jane Dardaj as vigaj , as katalla por jane Krenet e Shqiptarise krenet e Gegeve e t 'Toskerise qi kane dalun ne kete dhe me lidhe besen , me lidhun fe edhe n' arme keta me u shtrengue Europes fjalen m'ia poshtue qi me Mbret paska pleqnue me i dhane dore malit te Zi t'a copetoje t 'mjeren Shqipni ...... | |
| | | Lami Admin
Numri i postimeve : 312 Registration date : 17/02/2007
| Titulli: Re: Kėngė tė Gejrgj Fishtės Thu Mar 08, 2007 11:35 pm | |
| Kanga e Trembėdhetėt
TE KISHA E SHNJONIT
Prendoi dielli, n'qiellė duel hana, n' Veleēik po pingron Zana : Ehu ! ju malet e Shqipnisė, n' t' cilat strukė shqipja e lirisė n' t' bardhat kohė, qi kanė prendue, 5 s' lźte anmik, jo, me iu afrue ! E din shpat e di' edhe pėrrue, e din landė e di' edhe gurė, Shqiptarisė kryq e tėrthuer, se sa gjak atėbotė i anmikut 10 vojti rrėkajė prej t' bardhė ēelikut, qi flakote n' dorė t' Shqiptarit, porsi rrėfeja majes s' Sharit. A kisht' mujtė kurr n' atė kohė t' lume, (me lot gjakut sot t' lotueme !) 15 veē nji troe t' tokės shqiptare me rėmue dora grabitēare ? Ah ! jo kurr : t' isht' ēue mbarė bota... Pse ndo'i Lekė a i' Gjergj Kastriota do t' kisht' dalė atė dorė rrėmbyese 20 m'e cungue me armė ngallnyese, t' cilat n' shekull do t' pėrmenden hanė e hyj sa qiellėve t' enden. Por kanė ndėrrue sot moti e stina pėr dhé t' ngritė, ku rreh « martina » ! 25 Gjinde e mbajtun me lot t'shu'mit qi n' djersė njomė busat e umit, ja qi n' kullmė rreshket kumbuese, ja npėr detė bjen valės shkumbuese, pėr me mbajtė nji grue te shpia 30 s' cilės bukė i lypin fėmija, edhe i lźn, ndoshta, me kjį, pėrsč e mjera bukė nuk kį : gjinde, s' cilės Zot i āsht ari, t' zezėn bukė, qi i ngratė Shqiptari 35 shtrźjt me gjak e pat fitue, pa ndo'i dhimbė, kjoshin mallkue ! sot m' e dį duen copa copa : e pėrsč ? Pse don Europa... Uh ! Europė, ti kurva e motit, 40 qi i rae mohit besės e Zotit, po, a ky ā sheji i qytetnisė : me dį tokėn e Shqipnisė pėr me mbajtė kėlyshėt e Rusisė ? Po, ti a kėshtu sot na i pėrligje 45 njata burra, qi m' kėto brigje pėr ty vehten e bāne flie kur ti heshtėshe prej ligėshtie ? Ti, qi i kalle flakėn diellit e i shestove rrathėt e qiellit, 50 Ti, prej eshtėnsh t't' ngratė Shqiptarėve, qi bānė dekėn pėr dhé t' Parėve, bān sot t' bijnė fatosa t' ri, t' cilt nji troe t' kėsajė Shqipnķ mos t' ia lanė Shkjaut n' dorė me i rį 55 krejt nė gjak nji herė pa e lį ! Lum, oj Zana e Veleēikut, qi m' ia lėshon ti namėt anmikut, qi m' i uron djelmtė e Malsisė, qi m' ia kjanė hallin Shqipnisė ; 60 kėsaj Shqipnķ e cila motit, n' zā kah pushka e besa e Zotit, pat kenė ēmue prej fisesh t' tana kah bjen dielli e kah merr hana ! Por, sado qi poshtė ka rį 65 sot me sot e rrin tue kjį n' pluhun t' tokės, prej njerėzve shį, prap, oj Zanė, shkėndia e burrnisė nuk ā' shkimbė n' male t' Shqipnisė, qi, maną, edhe n' kėto kohė t' reja 70 ka 'i herė ndezet flakė si rr'feja. S' kanė mbetė shkret, jo, armėt besnike, pėrsč Arbėnorja, grue fisnike, bān se bān fatosa t' ri, t' cilt trimėnisht pėr ketė Shqipnķ 75 e pėr besė e t' bardhėn Fé e bājnė dekėn si me lé. A po i sheh ti njata burra, qi kah Brigja nepėr curra, tue hecė natėn porsi bisha, 80 janė t'u ngjitun drejt kah kisha ? Ata janė, po, Krenėt e Hotit qi m' u lidhė duen me besė t' Zotit pėr me i dalun zot Shqipnisė, pėr me i lanum nderė Malsisė. 85 Po, Ēun Mula mbi shpinė t' kalit, ua ēoi lajmin Krenėve t' malit : ua ēoi lajmin n' derė t' konakut, pėr me u mbėledhė n' kuvend t' bajrakut ; e si rrokull kjenė rreshtue, 90 kėshtu xźn Ēuni me ligj'rue : « Fol tash, Masho, ē'po na thue ? Un qe Krenėt t'i kam bashkue, t' cilve mundesh me u besue, pse armėt kryq i kemi vu, 95 si na e lįnė tė Parėt kanu ». Atėherė Mashi xźn kadalė : « Pa ndigjoni, o trima, 'i fjalė, qi po u thom me besė tė Zotit, porsi nipave t' Kastriotit : 100 katėrqind e s' dķ sa vjet janė qi i bājmė Mbretit hysmet, kush ushtrķ, kush angarķ, me armė n' dorė, me zjarm nė gjķ, me 'i kambė mbathė me tjetrėn zdathė, 105 bukėn n' strajcė e shpķ senjurin, dyshek tokėn, jastek gurin, t' mbramė te hika e t' parėt te mbeta : trima n' zā, ēėse ā' xanun jeta : | |
| | | Lami Admin
Numri i postimeve : 312 Registration date : 17/02/2007
| Titulli: Re: Kėngė tė Gejrgj Fishtės Thu Mar 08, 2007 11:36 pm | |
| Sugrite, Mortui! (Cohi, tė dekun!)
Vendimet e padrejta t'Europės kundra tokvet tė Shqypnis mbushin me mėni e egersojn zemren e Poetit. Nė furi tė ketij idhnimi u siellet Shqyptarvet e u ep lajmin, tue brigue rrebtas plozhtesin e tyne, e i grishė tė rrokin armėt, tue u drejtue sidomos prisavet ma ne shenj.
Kjo kangė shquhet posė gjith tjerash per sulm e fuqi e zbulon nji nder veti tė Zanės sė Fishtės.Shqyptarė, a ndiet? Europa, mrrutė e ndyt, Shkerdye me Evrej t' Parisit e t' Londonit, (Sė cilles dreqi i a plasi tė dy syt E marren ma s'e sheh, njitas n'e s'vonit) E bani gjyq, qi t'nipat e Kastriotit Shkjevet t' Balkanit urė t'u rrijn mbas sotit. Po; per Shqyptarė pleqnue e ka Europa, Qi shi njatyne urė t' u rrijn per dhe, Tė cillėt kishat rrenue u a kanė me topa E n' djep foshnjet e njoma u a kan pre: Qi ' ndertat vasha u kanė koritė perdhuni E rrugash bamė i kanė me dekun uni. E mbas sotit Shqyptarėt n' gjuhė t' huej do t' flasin; E gjaksvet t' vet do t'bajn kta t' u ngjatėt jeta? Hajnat lapera zotėni do t' thrrasin, E t' pa rodit do t' i apin pagė e t' dheta; Me armė shqyptare, n' za gjithmonė e n' namė, Sogje Shqyptari shkjaut do t' rrijė sod m' kamė. Ah vaj! Ah kob! A ka ma zi n' ketė jetė? A ka si i bahet kuj ma teper dhun?... Ehu! shka do t'bajn, thue, tash Shqyptarėt e shkretė: Ata, qi m' vedi pasė e kanė kanun: Ata, qi n' dej kanė gjak tė Skanderbeut: Qi sheklli mbajtė i ka per burra t' dheut? - Shka bajn Shqyptarėt?... Han fiq e kastraveca: E pijn mastikė, e qesin petlla n' uej; E ngrehen rrugės e fryhen si gjeldeca; E rrijn tue kqyrun udhės ushtarėt e huej Pale a kanė ksulen qyp a se kapelė, A e ka uficiali kalin at a pelė. E armėt e t' Parvet shkojn kta tue kerkue, Ndo 'i karajfile t' gjatė, a ndo 'i tagan: - Por, jo, - mos drueni! - jo per me luftue Me malazez tė shkyem a me serbjan: Por per me mujtė me xjerrun kund ndo 'i grosh Tue rrejtė me to ndonji hingliz balosh. Jo, po; Shqyptarėt kanė sot tė madh kujdes... Njata, po thom, qi ndo'i miras e presin, E druen se emta a gjyshi vrik s' u des: Pse per Shqypni, qi krajlat po u a shesin, S'cajn kryet aspak me sa caj kryet un sot Per shkarpa t' vjetra, qi kam shkye kahmot. Ahi! turp e marre! Burra, le e rritun Me armė mizore n' dorė, e qi fatosa T' parėt i kanė pasė, me ndejė kshtu sod t' toplitun Si t' dekunt n' vorre, sod qi i mbrikka sosa Sė mjeres moj Shqypni edhe Shqyptarvet, E u shueka Atdheu e u shueka ndera e t' Parvet! Ktu, ktu shqyptarė!... A ndiet?... Ku u kam... Ku jeni Mo' leni, burra !... M' armė!... Mbaroi Kosova !... Ianina humbi !... e ndoshta, Tepeleni... Shkoi Manastiri! Dibra edhe Gjakova !... Vendet ma t' mirat ne na i mori shkjau, E, shk' ast ma zi, ne vlla me vlla na dau! Ah! m'kambė, bre burra! m' kambė! shka jini mshehun Nder furka t' gravet, si do rrole t' kqija?... Sod armėt duen rrokė; taganat sod duen prehun; Asht turp, per Zotin! shurdhė me hupė Shqypnija. Mo' leni, burra, bre! Kushtrim! Kushtrim! A gjallė me nderė, a dekun grue e trim! Ku je, Bibdoda, ti nji rrfe prej qielle?... Je derės bujare, e trim i drejtė ti je! Flamurin e Shqypnis, sod n' ajr ti stielle; E grishi malet me qindrue p'r Atdhe. Ku themra e jote per Atdhe tė shklase, Atje kryet t' onė, po, per Atdhe t' humbase! Mo' le' Toptan, qi me shpatė t' ande binde Nji shekull mbarė m' at maje Taraboshi! Prap shpaten njesh, e priju prap ti gjind'e, - Ndejun n' voter s' prarohet jo kondoshi... Mblidh Toskė e Lapė, e sod per Shqyptari Qindro, si 'i herė qindrove me trimni. M' kambė Dedė Gjo' Luli! Thonė se 'i t' biri t'shkinės Lekėt e Malcis sod t' dhetat do t' i a lajn S edhe do t' vejn kapicen e Cetinės: A 'i mend, thue, ti, kaq marre do t' a bajn; Ata sokolat t' u Lekėt e Malcis, Qi aq gjak kanė derdhun per Liri t' Shqypnis? Jo kurr! Jo kurr! Por mbi Deciq ti xiri Shkaf asht i Lekė, e thueju, se Shqypnija, Aty kufin e ka, per ball me Viri, E ke me pa ti atė herė, se rrokullija Me u cue m' e zhgulė andej, nuk mund t' a hjekun; Pse per Shqypni Malcoret janė msue me dekun. Ah! m'kambė, Shqyptarė! e mos t' u lshojė, jo, zemra, Pse Perendija s' ka me u lanė me u thye. T'u biejė nder mend, se fort ma e randė asht themra E shkjaut kokėtrashė, se guri i vorrit m' krye. Urra! po, djelm! Shqyptar kushdo ka le, N' mos mujtė Shqyptar me mbetė, Shqyptar t'hije n'dhe! E n' kjoftė se lypet prej s' hyjnueshmes Mni, Qi flije t' bahet ndo'i Shqyptar m' therore, Qe, mue tek m' kini, merrni e m' bani fli Per Shqyptari, me shue cdo mni mizore. - Oh! edhe pa mue Shqypnija kjoftė e rrnoftė, E nami i sajė per jetė u trashigoftė! Po: rrnoftė Shqypnija! E porsi krypa n' Dri E porsi krandja e that n' nji flakada, U shoftė me arė, me farė me mal e vrri Kushdo Shqyptar, qi s' brohoritė me za, Kushdo Shqyptar, qi s'brohorite me uzdajė: Oh! Rrnoftė Shqypnija! Rrnoftė Flamuri i sajė!marrė nga libri P. Gj. Fishta, Lirika: Mrizi i Zanavet e Vallja e Parrizit, Shkoder 1941. Komentuar prej A. Viktor Volaj, O.F.M. | |
| | | Sponsored content
| Titulli: Re: Kėngė tė Gejrgj Fishtės | |
| |
| | | | Kėngė tė Gejrgj Fishtės | |
|
| Drejtat e ktij Forumit: | Ju nuk mund ti pėrgjigjeni temave tė kėtij forumi
| |
| |
| |